Trong tâm lý học có thuật ngữ “trầm cảm theo mùa”, tiếng Anh là “seasonal affective disorder”. Vì sao có thuật ngữ này, hãy cùng BlogAnChoi tìm hiểu ngay sau đây, bạn nhé!
Bây giờ đang là mùa đông. Bạn có thấy mình trở nên mệt mỏi, uể oải? Bạn có để ý mình đã ngáp ngủ bao nhiêu lần? Nếu bạn nghĩ bản thân lười biếng thì bạn đã nhầm. Có thể đó là triệu chứng của “trầm cảm theo mùa”, tiếng Anh là “seasonal affective disorder”.
Trầm cảm theo mùa là gì?
Đây là tên gọi chung của những rối loạn cảm xúc xảy ra theo chu kỳ. Những người bình thường có sức khỏe tâm lý ổn định nhưng họ vẫn bộc lộ các triệu chứng trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong năm. Khoảng thời gian đó rơi vào mùa đông hoặc mùa mưa.
Từ khoá “seasonal affective disorder” (SAD) thịnh hành vào các tháng mùa đông 10, 11, 12 và được gọi bằng những cái tên khác như “Winter SAD” (trầm cảm mùa đông), “Winter Blue” (nỗi buồn mùa đông), “Monsoon Depression” (trầm cảm mùa mưa).
Theo Psychology Today, trầm cảm xảy ra vào mùa đông hoặc mùa mưa do tình trạng thiếu ánh nắng mặt trời, từ đó làm thay đổi đồng hồ sinh học của cơ thể, làm giảm nồng độ serotonin (chất dẫn truyền thần kinh liên quan tới cảm xúc), và còn làm mất cân bằng nồng độ melatonin (hormone điều khiển chu kỳ giấc ngủ).
Tuy nhiên, một số giả thuyết khác lại cho thấy quá nhiều ánh nắng vào mùa hè cũng gây ra trầm cảm hay còn gọi là Summer SAD (trầm cảm mùa hè) do nó ảnh hưởng tới sự sản sinh melatonin.
Triệu chứng của trầm cảm theo mùa
Như đã nói, trầm cảm theo mùa là một dạng rối loạn cảm xúc xảy ra theo chu kỳ, vì vậy các triệu chứng của SAD thường xuất hiện theo chu kỳ. Bình thường, đa số triệu chứng đều ở mức nhẹ hoặc vừa phải. Nhưng trong vài trường hợp nghiêm trọng, trầm cảm theo mùa có thể làm đảo lộn nhịp sống bình thường của người mắc bệnh.
Các triệu chứng thường gặp của trầm cảm vào mùa đông (Winter SAD) bao gồm:
- Cảm giác vô vọng và buồn bã.
- Ngủ li bì cả ngày lẫn đêm dẫn đến ngủ thừa giấc.
- Thay đổi khẩu vị, đặc biệt là thèm các món ăn có đường hoặc chứa nhiều tinh bột, dẫn đến tăng cân.
- Cảm thấy tay chân nặng nề và giảm năng lượng hoạt động.
- Dễ thu mình, tránh tiếp xúc với cộng đồng.
Còn các triệu chứng trầm cảm vào mùa hè (Summer SAD) có thể bao gồm:
- Mất khẩu vị, dẫn đến sụt cân.
- Mất ngủ.
- Dễ cảm thấy bực bội, hung hăng, mất bình tĩnh và trở nên tiêu cực.
Các phương pháp phòng bệnh và chữa trị
Vì nguyên nhân đến từ sự thiếu hụt ánh sáng mặt trời nên liệu pháp ánh sáng là một lựa chọn điều trị phổ biến hiện nay. Hàng ngày người bệnh phải ngồi dưới ánh nắng tự nhiên nhẹ nhàng trong vòng 30–60 phút. Thời gian được tùy chỉnh theo bệnh nhân vì nếu ngồi lâu quá mức cho phép thì bệnh nhân có thể mắc Summer SAD.
Một phương pháp điều trị thường thấy khác tương tự với phương pháp trên là bổ sung vitamin D bởi có giả thuyết cho rằng nguyên nhân của trầm cảm theo mùa là do thiếu vitamin D.
Bên cạnh đó, việc tự chăm sóc bản thân cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị trầm cảm theo mùa, ví dụ như lên kế hoạch và thúc đẩy bản thân tham gia những hoạt động thú vị vào chu kỳ xảy ra rối loạn, nhằm tạo ra thói quen tích cực để bệnh tình có thể thuyên giảm.
Mời bạn xem thêm các bài viết liên quan:
- Trầm cảm – căn bệnh trầm kha mà giới trẻ phải đối mặt
- Trầm cảm và những điều bạn nhất định phải biết: nguyên nhân, các dấu hiệu và phương pháp điều trị
Hãy theo dõi BlogAnChoi để cập nhật nhiều thông tin bổ ích nhé!
