Tốc ký: phương pháp ghi chép nhanh nhất

31/07/2023

Đại học buộc bạn phải thực hiện rất nhiều ghi chép. Không những phải viết thường xuyên, mà còn phải viết rất nhiều, rất dài và rất nhanh mới bắt kịp tốc độ giảng bài của giáo viên. Một điều khá khó khăn cũng như không mấy dễ chịu, nhưng đừng lo vì tốc ký sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề này. Hãy cùng tôi tìm hiểu xem tốc ký là gì và nó hữu ích ra sao qua bài viết sau nhé!

Nội dung chính

Tốc ký là gì?
Học tốc ký như thế nào?
Tại sao nên học tốc ký?

Tốc ký là gì?

Tốc ký là hệ thống ghi chép sử dụng ký hiệu thay thế chữ cái. Các ký hiệu cho phép bạn thực hiện việc ghi chép một cách nhanh chóng, hiệu quả. Và tốc ký cũng đồng thời được sử dụng rộng rãi bởi các phóng viên, giáo sư, thư ký, nguyên thủ quốc gia, các CEO… và tất nhiên là cả học sinh nữa.

Có rất nhiều phương pháp tốc ký. Phương pháp đầu tiên được Issac Pitman tạo ra năm 1837. Issac Pitman đã sử dụng ký hiệu để thay thế nguyên âm của từ. Và phương pháp này, còn được biết đến với tên gọi tốc ký Pitman, vẫn còn được sử dụng rộng rãi tại Anh cho đến tận ngày nay.

Năm 1888, John Robert Gregg công bố khám phá mới của mình. Trong lúc tìm hiểu phương pháp tốc ký Pitman, Gregg đã thử thực hiện một vài thay đổi mà ông cho rằng sẽ giúp nâng cấp tốc ký Pitman lên một cấp độ mới và kết quả là phương pháp tốc ký Gregg ra đời. Ông sau đó tiến hành giới thiệu phát hiện của mình ra công chúng và biến tốc ký Gregg trở thành phương pháp tốc ký phổ biến nhất tại Mỹ.

Một phương pháp nổi tiếng khác là tốc ký Teeline. Là một trong những phương pháp mới xuất hiện năm 1968, được lan truyền rộng rãi trong giới thượng lưu Anh Quốc, và được sử dụng chủ yếu bởi cánh truyền thông Anh Quốc.

Học tốc ký như thế nào?

Bước 1: Lựa chọn phương pháp

Đầu tiên, ta cần chọn cho mình phương pháp tốc ký phù hợp và điều này phụ thuộc vào tốc độ ghi chép của cá nhân bạn. Một vài phiên bản nhanh hơn của tốc ký là các phiên bản mới xuất hiện của hai nguyên bản tốc ký Pitman và Gregg. Ví dụ như Gregg Pre-Anniversary, Gregg Anniversary và New Era Pitman. Nếu không có nhiều thời gian để học, bạn nên sử dụng hệ thống Gregg Diamond Jubile hoặc Pitman 2000.

Nguyên bản tốc ký Pitman (nguồn: Internet)

Cùng điểm qua một vài sự lựa chọn phổ biến sau:

Tốc ký Pitman

Nếu thành thạo loại tốc ký nguyên bản này, bạn sẽ có thể ghi chép với tốc độ 200 từ mỗi phút (tốc độ bình thường là 30-40 từ). Tốc ký Pitman sử dụng nét thanh nét đậm để biểu diễn âm tiết của mỗi từ khác nhau, vì vậy bạn sẽ cần đến bút máy nếu muốn sử dụng phương pháp này. Ngoài nét thanh nét đậm ra, dấu chấm và dấu gạch ngang cũng rất hay xuất hiện trong tốc ký Pitman.

Tốc ký Gregg

Phương pháp mà Robert Gregg sáng tạo ra sử dụng hình tròn để thay thế các nguyên âm, cùng rất nhiều ký hiệu khác cần phải nhớ. Đây là phương pháp tốn rất nhiều thời gian để học, nhưng nó sẽ giúp bạn đạt tốc độ viết hơn 200 từ mỗi phút khi sử dụng thành thạo.

Tốc ký Teeline

Phương pháp tốc ký Teeline dựa trên bảng chữ cái alphabet. Bằng cách viết giản lược các nguyên âm và phụ âm, phương pháp này tập trung vào các chữ cái hoặc các âm quan trọng của từ. Cách tốc ký này cũng thường được giảng dạy và sử dụng rộng rãi bởi các nhà báo, phóng viên.

Bước 2: Chuẩn bị nguồn học liệu

Sau khi đã chọn cho mình một phương pháp phù hợp, bước tiếp theo bạn cần tìm các nguồn học liệu để sử dụng. Một trong những nguồn tìm kiếm phổ biến và dễ dàng nhất là Internet. Hãy tìm những bài viết, video hướng dẫn cũng như các ví dụ và bài tập cụ thể. Một số kênh YouTube hướng dẫn về tốc ký như Shorthandly và Teeline Online cũng như vô vàn những kênh YouTube khác

Một nguồn khác cho bạn sử dụng là thư viện, thư viện số, hiệu sách cũng như các tài liệu online khác. Sách dạy tốc ký có thể khá hiếm trên thị trường, vì vậy sẽ rất khó khăn trong quá trình tìm kiếm ở các hiệu sách. Do đó, sẽ dễ dàng khi bạn tìm kiếm những tài liệu này ở thư viện hoặc các thư viện số vì những nơi này thường lưu trữ rất nhiều tài liệu (bao gồm tài liệu và sách hiếm).

Ngoài ra bạn còn có thể sử dụng các bộ “text kits” cũ. Những bộ text kits này thường bao gồm những bản ghi cách sử dụng tốc ký cũng như các phương pháp ghi chú giản đơn. Chúng cũng thường tích hợp các bài kiểm tra để bạn đánh giá tiến trình học của mình.

Và sau cùng, hãy xem qua một cuốn từ điển về tốc ký vì nó sẽ cho bạn biết chính xác cách viết các từ khác nhau bằng ký hiệu như thế nào.

Bước 3: Luyện tập, luyện tập, luyện tập

Trước khi bắt đầu quá trình luyện tập sử dụng tốc ký, hãy nhớ rằng kỹ năng này đòi hỏi bạn phải dành kha khá thời gian để có thể thành thạo. Vậy nên nếu có bất cứ suy nghĩ nào về việc thành thạo tốc ký chỉ trong vài giờ đồng hồ thì hãy quên nó đi. Trên con đường thành công không có bước chân của kẻ lười biếng, và không có đường tắt nào đâu nên đừng cố gắng tìm.

Luyện tập, luyện tập, luyện tập (nguồn: Internet)

Khi bắt đầu luyện tập, hãy chắc rằng bạn đã thành thạo các ký hiệu cơ bản trước khi chuyển sang luyện tập tốc độ viết tay. Chậm mà chắc, hãy đảm bảo không mắc sai lầm cơ bản trước khi chuyển sang giai đoạn tập luyện nâng cao hơn. Tốc độ viết của bạn sẽ gia tăng tương ứng với độ thành thạo nên hãy cố học thật chắc kiến thức.

Và sau đó thì luyện dài, luyện dai, luyện đều. Trăm hay không bằng tay quen, hãy luyện tập mỗi ngày và tiếp tục duy trì thói quen đó ngay cả sau khi thành thạo tốc ký. Bạn cũng có thể kiểm tra trình độ và thử thách bản thân bằng các bài kiểm tra tốc độ, nghĩa là bạn sẽ bấm thời gian để đo tốc độ tốc ký của mình.

Tại sao nên học tốc ký?

Thứ nhất, sử dụng tốc ký nhanh hơn tốc độ viết bình thường rất nhiều. Bình thường, ta có thể viết được khoảng 20-30 từ mỗi phút, một vài người có thể viết được tới 40 từ mỗi phút nhưng vẫn thua xa tốc độ nói của chúng ta. Trong khi đó, tốc độ viết trung bình của một người sử dụng tốc ký là 200 từ mỗi phút. Điều này biến tốc ký trở thành công cụ hữu hiệu trong việc ghi chép. Do cách biệt tốc độ quá lớn, tốc ký là kỹ năng quan trọng phải có của phóng viên, thư ký, CEO… cũng như vô cùng hữu dụng đối với học sinh, sinh viên.

Tốc ký hữu dụng trong ghi chép các chi tiết quan trọng trong hội thoại, tọa đàm, phỏng vấn….. đồng thời cải thiện khả năng lắng nghe, tóm tắt và ghi nhớ của bạn. Nó đồng thời cũng là một kỹ năng tốt để ghi vào trong CV, thể hiện rằng bạn sở hữu các kỹ năng hiếm có và hữu dụng. Nhìn chung, tốc ký giúp bạn tiết kiệm thời gian cho việc ghi chép và giúp bạn tối ưu nguồn thời gian tiết kiệm được cho những việc khác.