Nền văn minh Maya là một trong những nền văn minh cổ đại và bí ẩn nhất trên thế giới. Sự xuất hiện của nền văn minh cổ đại này đã làm tiền đề cho rất nhiều đế chế lịch sử khác. Không chỉ nổi tiếng về sự phát triển của chữ viết cổ mà người Maya còn đạt được nhiều thành tựu vô cùng ấn tượng về khoa học, nghệ thuật, kiến trúc, thiên văn… Có thể nói đây là một trong những cái nôi tạo nên văn minh loài người hiện đại.
Lịch sử hình thành của nền văn minh Maya
Nền văn minh Maya được hình thành trong thời kỳ Tiền cổ điển. Đây là thời kỳ tiếp theo của thời kỳ cổ đại, vì vậy các dấu hiệu về sự hình thành các nền văn minh mới thường không gắn liền với bất kỳ sự kiện nào và khá mơ hồ về các mốc thời gian.
Tuy nhiên theo nghiên cứu về di chỉ Maya thuộc Belize hiện nay, các nhà khoa học suy đoán rằng nền văn minh cổ đại này xuất hiện vào khoảng năm 2600 TCN. Bằng chứng là những di vật khảo cổ ở nơi đây được xác định là có niên đại tương tự bằng phương pháp định tuổi đồng vị cacbon.
Những thành tựu vĩ đại của nền văn minh Maya
Là một trong những nền văn minh phát triển nhất thời bấy giờ, dân tộc Maya đã có những phát minh lớn trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Y học
Nền y học ở Maya được cho là vô cùng phát triển trong suốt quá trình hình thành của mình. Phương pháp chữa bệnh của người Maya là sự kết hợp phức tạp giữa tư tưởng, cơ thể, tôn giáo, nghi thức và khoa học. Điều quan trọng nhất là chỉ một số ít bác sĩ tốt mới được hành nghề chữa bệnh.
Những y bác sĩ của Maya đã có những phương pháp chữa bệnh cực kỳ tiến bộ như khâu vết thương bằng tóc người, bó xương, lắp răng giả từ ngọc bích và hàn răng bằng pirit sắt.
Cùng với kiến thức y học tiến bộ, những bác sĩ của nền văn minh Maya cổ đã biết đến và sử dụng thuốc giảm đau trong cuộc sống hàng ngày. Xương rồng, nấm, thuốc lá và một số loại thực vật có thể tạo chất cồn được người Maya dùng để chiết xuất ra thuốc giảm đau.
Nghệ thuật
Trình độ sáng tạo về nghệ thuật của người Maya phải nói là cực kỳ đỉnh cao. Những tác phẩm kiến trúc chạm khắc điêu luyện và tinh xảo trong từng đường nét. Một số công trình nổi tiếng của người Maya phải kể đến là tượng của Copán, ngôi đền Kukulkan… Thông qua những hình tượng nghệ thuật ấy, người dân Maya đã thể hiện được sự phát triển trong đời sống văn hoá tinh thần và ước vọng về một cuộc sống no đủ.
Lịch Maya
Người Maya rất chú trọng việc ghi chép lịch sử. Tuy không phải là những người đầu tiên phát minh ra lịch nhưng họ đã tự tạo ra 4 loại lịch khác nhau tùy vào mục đích sử dụng.
Theo lịch của người Maya, một năm có 365 ngày. Bộ lịch này chính xác hơn rất nhiều so với bộ lịch mà châu Âu sử dụng lúc bấy giờ.
Phát triển song song cùng với các nền văn minh khác, người Maya sử dụng hệ đếm nhị thập phân và hệ ngũ phân. Hệ ngũ phân là số ngón tay trên một bàn tay, còn hệ nhị thập phân là toàn bộ số ngón tay và ngón chân trên cơ thể.
Sự lụi tàn của nền văn minh Maya
Cho tới nay, nguyên nhân dẫn đến sự suy tàn của đế chế Maya vẫn còn là một bí ẩn. Theo nghiên cứu của các nhà khảo cổ, có nhiều nguyên do dẫn tới sự sụp đổ của nền văn minh này là chiến tranh, biến đổi khí hậu, sự nổi dậy của nhiều thế lực khác nhau.
Cụ thể, vào thế kỷ thứ 8 và 9, nền văn minh vĩ đại này bắt đầu bị suy thoái. Những thành phố lớn bị bỏ hoang, chiến tranh xâm lược đã vắt kiệt nguồn lực và con người Maya, cùng với đợt hạn hán tồi tệ nhất trong vòng 7000 năm đã dẫn tới kết thúc của người Maya cổ.
Chiến tranh xâm lược, hạn hán kéo dài, sự nổi dậy của nông dân, sự sụp đổ của những con đường thương mại lớn đều là nguyên nhân có thể dẫn tới sự suy tàn của nền văn minh cổ Maya.
Tàn dư của nền văn minh Maya
Ở thời điểm hiện tại, có khoảng 7 triệu người Maya đang sinh sống tại mảnh đất cổ và gìn giữ được rất nhiều di sản của nền văn hoá này. Nhiều người trong số họ khá hoà nhập với lối sống hiện đại ngày nay. Sống trong thế kỷ XXI nhưng họ vẫn giữ gìn được bản sắc và sử dụng ngôn ngữ riêng của mình.
Cộng đồng người Maya lớn nhất hiện đang cư trú trên một số bang của Mexico và một số nước ở Trung Mỹ.
Nền văn minh Maya là một đế chế hùng mạnh và phát triển bậc nhất từng tồn tại trong lịch sử. Với sự phát triển về toán học, kiến trúc, nghệ thuật… người Maya đã góp phần quan trọng cho sự phát triển của con người. Những thành tựu to lớn ấy vẫn còn nguyên giá trị cho tới tận ngày nay.
Những chủ đề khác có thể bạn quan tâm như:
- Động cơ vĩnh cửu: Đột phá về năng lượng hay chỉ là giấc mơ viển vông?
- Sao neutron – Thiên thể bí ẩn và “dữ dội” nhất vũ trụ
- Vì sao qua nửa thế kỷ con người chúng ta vẫn chưa trở lại Mặt Trăng?
Các bạn nhớ theo dõi BlogAnChoi để cập nhật những tin tức mới nhất nhé!
