Nghe có vẻ đơn giản: khi mệt thì nên nghỉ. Thế nhưng, trong thực tế, không phải lúc nào cơ thể cũng gửi tín hiệu rõ ràng để bạn biết rằng nó đang kiệt sức và cần được hồi phục. Ngoài cảm giác buồn ngủ hay mệt mỏi thông thường, còn rất nhiều dấu hiệu âm thầm khác mà bạn có thể bỏ qua – từ làn da xỉn màu, cơ đau nhức, cho đến những thay đổi về tâm trạng hay khả năng tập trung. Dưới đây là 15 dấu hiệu báo hiệu mệt mỏi mà các chuyên gia cho rằng bạn không nên bỏ qua. Nếu bạn gặp phải một vài trong số này, rất có thể cơ thể bạn đang lên tiếng cầu cứu – đã đến lúc bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi và chăm sóc bản thân nhiều hơn.
- 1. Quầng thâm dưới mắt
- 2. Mệt mỏi kéo dài
- 3. Đau nhức không rõ nguyên nhân
- 4. Khó ngủ dù rất mệt
- 5. Hiệu suất làm việc kém
- 6. Thiếu động lực
- 7. Thay đổi về thị lực
- 8. Suy giảm trí nhớ
- 9. Tăng cân không kiểm soát
- 10. Tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt
- 11. Lo âu và trầm cảm
- 12. Giảm ham muốn tình dục
- 13. Nhịp tim tăng khi nghỉ ngơi
- 14. Da xấu đi, nổi mụn nhiều hơn
- 15. Thường xuyên bị ốm
1. Quầng thâm dưới mắt
Vùng da quanh mắt là nơi mỏng và nhạy cảm nhất trên cơ thể. Khi bạn thiếu ngủ, lưu thông máu bị giảm khiến máu tụ lại và hiện rõ dưới lớp da mỏng, tạo thành quầng thâm. Da quanh mắt còn có thể trở nên nhợt nhạt, chảy xệ và dễ xuất hiện các nếp nhăn nhỏ như vết chân chim.
2. Mệt mỏi kéo dài
Cảm thấy mệt sau một ngày làm việc là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu sự mệt mỏi khiến bạn thiếu năng lượng, khó tập trung, không thể duy trì hoạt động trong ngày,…thì đó là dấu hiệu rõ ràng bạn đang cần nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn bình thường.
3. Đau nhức không rõ nguyên nhân
Khi ngủ, cơ thể bạn bước vào giai đoạn phục hồi – các mô cơ được tái tạo, các phản ứng viêm được kiểm soát. Nếu bạn thiếu ngủ, các quá trình này bị gián đoạn, dẫn đến tình trạng viêm và đau nhức cơ khớp kéo dài. Đồng thời, bạn cũng sẽ trở nên nhạy cảm hơn với cơn đau, thậm chí dễ phát triển các chứng đau mãn tính.
4. Khó ngủ dù rất mệt
Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng việc hoạt động quá mức – cả thể chất lẫn tinh thần – có thể khiến bạn “quá mệt để ngủ”. Khi cơ thể bị căng thẳng kéo dài, hệ thần kinh trở nên hưng phấn và không thể thư giãn đúng cách, dẫn đến chứng mất ngủ, trằn trọc hoặc khó đi vào giấc ngủ dù bạn cảm thấy kiệt sức.
5. Hiệu suất làm việc kém
Nếu bạn mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành công việc quen thuộc, mắc lỗi thường xuyên hơn hoặc phản ứng chậm chạp khi xử lý vấn đề, nguyên nhân có thể là do não bộ không được nghỉ ngơi đầy đủ. Chỉ cần mất vài giờ ngủ mỗi đêm, khả năng học tập, trí nhớ, sự chú ý và kỹ năng vận động của bạn có thể suy giảm rõ rệt. Trong các hoạt động đòi hỏi sự tập trung cao như lái xe, điều này thậm chí còn trở nên nguy hiểm.
6. Thiếu động lực
Bạn từng có rất nhiều hoài bão, nhưng giờ đây lại cảm thấy không còn hứng thú để cố gắng? Thiếu ngủ làm rối loạn hệ thống tưởng thưởng trong não – nơi đánh giá công sức và thành quả. Khi nghỉ ngơi không đủ, bạn có xu hướng đánh giá thấp giá trị của nỗ lực, từ đó dễ bỏ cuộc hoặc không thấy việc cố gắng là xứng đáng.
7. Thay đổi về thị lực
Giấc ngủ giúp duy trì độ ẩm và phục hồi cho đôi mắt. Nếu bạn bị khô, rát, đỏ mắt hoặc mắt nhìn mờ và nhạy cảm với ánh sáng, đó có thể là do bạn không ngủ đủ. Trong tình trạng quá mệt mỏi, cơ mắt khó điều chỉnh tiêu cự, khiến bạn chớp mắt liên tục để cố gắng “làm mới” tầm nhìn.
8. Suy giảm trí nhớ
Bộ não sử dụng thời gian ngủ để lưu trữ ký ức, củng cố thông tin và tạo ra các liên kết thần kinh. Khi bạn thiếu ngủ, trí nhớ ngắn hạn và dài hạn đều bị ảnh hưởng. Tệ hơn, bạn có thể rơi vào trạng thái “ngủ gật vi mô” – những giây phút ngắn ngủi bạn bất giác thiếp đi mà không hề nhận ra, làm gián đoạn quá trình tiếp nhận thông tin trong ngày.
9. Tăng cân không kiểm soát
Khi không ngủ đủ, cơ thể bạn dễ nhầm lẫn giữa đói và mệt. Bạn sẽ thèm ăn nhiều hơn, nhất là những món chứa nhiều đường và chất béo. Đồng thời, các hormone điều hòa cảm giác đói và no – ghrelin và leptin – cũng bị rối loạn. Ghrelin (kích thích cảm giác đói) tăng lên, trong khi leptin (tạo cảm giác no) giảm xuống. Kết quả là bạn ăn nhiều hơn nhưng vẫn không cảm thấy hài lòng.
10. Tâm trạng thất thường, dễ cáu gắt
Ngủ không đủ có thể khiến bạn mất khả năng điều tiết cảm xúc. Lúc này, bạn dễ nóng giận, khó chịu, phản ứng quá mức với những tình huống căng thẳng hàng ngày. Không chỉ vậy, thiếu ngủ còn làm giảm khả năng cảm nhận những niềm vui nhỏ trong cuộc sống, khiến bạn nhìn mọi thứ theo hướng tiêu cực hơn.
11. Lo âu và trầm cảm
Mất ngủ kéo dài là yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến các rối loạn tâm lý như lo âu, trầm cảm. Một khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, khả năng kiểm soát cảm xúc và hormone bị mất cân bằng. Ngược lại, lo âu cũng có thể gây ra mất ngủ, từ đó tạo thành một vòng luẩn quẩn khiến tình trạng sức khỏe tâm thần ngày càng nghiêm trọng.
12. Giảm ham muốn tình dục
Ham muốn tình dục phụ thuộc vào cả thể chất lẫn tinh thần. Thiếu ngủ có thể làm giảm nồng độ testosterone ở cả nam và nữ, từ đó ảnh hưởng đến ham muốn và sự kích thích. Ngoài ra, cảm giác mệt mỏi kéo dài, tâm trạng tiêu cực cũng khiến bạn mất dần sự hứng thú với chuyện gần gũi. Ngược lại, một nghiên cứu cho thấy phụ nữ ngủ đủ giấc thường có đời sống tình dục tích cực và thỏa mãn hơn.
13. Nhịp tim tăng khi nghỉ ngơi
Khi bạn không ngủ đủ, hormone căng thẳng (cortisol) tăng cao, làm tim đập nhanh hơn ngay cả khi cơ thể đang thư giãn. Nhịp tim khi nghỉ ngơi cao có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể chưa phục hồi hoàn toàn sau các hoạt động trong ngày. Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch lâu dài.
14. Da xấu đi, nổi mụn nhiều hơn
Giấc ngủ giúp cải thiện lưu thông máu đến da, hỗ trợ sản sinh collagen và phục hồi tế bào da. Khi bạn thiếu ngủ, hàng rào bảo vệ da bị tổn hại, da dễ mất nước, xuất hiện nếp nhăn và dễ bị mụn. Cortisol tăng cao cũng là yếu tố góp phần khiến mụn trứng cá bùng phát mạnh hơn.
15. Thường xuyên bị ốm
Hệ miễn dịch hoạt động tốt khi bạn ngủ đủ. Trong lúc nghỉ ngơi, cơ thể sản xuất các kháng thể và protein cần thiết để chống lại vi khuẩn, virus. Nếu bạn liên tục bị cảm lạnh, viêm họng hoặc các bệnh nhiễm trùng thông thường, rất có thể hệ miễn dịch của bạn đang suy yếu do thiếu ngủ. Nghiên cứu cho thấy người ngủ dưới 7 tiếng mỗi đêm có nguy cơ bị cảm cao gấp ba lần so với người ngủ đủ giấc.
Giấc ngủ không chỉ là thời gian để thư giãn mà còn là nền tảng quan trọng để cơ thể tái tạo, chữa lành và duy trì sự cân bằng. Những dấu hiệu tưởng chừng nhỏ nhặt như quầng thâm, mỏi mắt hay mất tập trung có thể là lời cảnh báo âm thầm rằng bạn đang bỏ bê giấc ngủ của mình. Lắng nghe cơ thể và ưu tiên nghỉ ngơi chính là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ sức khỏe dài lâu – cả về thể chất lẫn tinh thần.
Bạn có thể quan tâm:
Hãy đóng góp ý kiến của bạn để cùng chia sẻ và trao đổi với mọi người nha!