Bệnh Meniere là một rối loạn tai trong mạn tính, có thể gây chóng mặt dữ dội, ù tai, mất thính lực và cảm giác đầy tai. Mặc dù không phổ biến nhưng bệnh ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Việc hiểu rõ triệu chứng, nguyên nhân cũng như các phương pháp chẩn đoán và điều trị sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong quá trình chăm sóc sức khỏe tai – thính giác.
- Bệnh Meniere là gì?
- Nguyên nhân gây bệnh Meniere
- Triệu chứng điển hình của bệnh Meniere
- Cách chẩn đoán bệnh Meniere
- Phương pháp điều trị
- Thay đổi chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt
- Dùng thuốc
- Phục hồi tiền đình hoặc vật lý trị liệu
- Tiêm vào tai giữa
- Phẫu thuật (trong trường hợp nghiêm trọng)
- Hỗ trợ bằng máy trợ thính
- Trị liệu bổ sung (cần thận trọng)
- Lời kết
Bệnh Meniere là gì?
Bệnh Meniere là một rối loạn hiếm gặp xảy ra ở tai trong, gây ra các triệu chứng như chóng mặt dữ dội, ù tai, mất thính lực và cảm giác đầy hoặc tắc nghẽn trong tai. Phần lớn trường hợp chỉ ảnh hưởng đến một tai, nhưng khoảng 15–25% người bệnh có thể bị ở cả hai bên.
Các cơn chóng mặt có thể xảy ra bất ngờ, đôi khi đi kèm cảm giác ù tai hoặc nghe kém trước đó. Một số người bị cách quãng từng cơn, trong khi những người khác trải qua nhiều cơn liên tiếp trong vài ngày. Với những trường hợp nghiêm trọng, chóng mặt còn khiến người bệnh mất thăng bằng và ngã.
Bệnh Meniere chủ yếu ảnh hưởng đến người lớn trong độ tuổi từ 40 đến 60. Trẻ em dưới 18 tuổi rất hiếm khi mắc phải.

Nguyên nhân gây bệnh Meniere
Hiện nay, nguyên nhân chính xác của bệnh Meniere vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một số giả thuyết được đưa ra:
- Rối loạn dịch tai trong: Đây là giả thuyết phổ biến nhất, cho rằng sự tích tụ hoặc thay đổi thành phần hóa học của nội dịch (chất lỏng trong tai trong) làm tăng áp suất, dẫn đến rối loạn chức năng của các cơ quan giữ thăng bằng và thính giác.
- Yếu tố di truyền: Có thể có yếu tố di truyền trong việc phát triển bệnh Meniere vì bệnh đôi khi ảnh hưởng đến nhiều hơn một thành viên trong gia đình.
- Nhiễm trùng hoặc phản ứng miễn dịch: Một số nghiên cứu đề xuất rằng virus, dị ứng hoặc tình trạng rối loạn miễn dịch cũng có thể là yếu tố khởi phát.
- Chấn thương vùng đầu hoặc các vấn đề về mạch máu: Có thể góp phần làm rối loạn chức năng tai trong.
Triệu chứng điển hình của bệnh Meniere
Các triệu chứng của bệnh Meniere có thể khác nhau ở từng người, nhưng thường bao gồm:
- Chóng mặt: Cảm giác quay cuồng, bất chợt xuất hiện và kết thúc sau vài phút đến vài giờ (thường từ 20 phút đến 12 giờ). Cơn chóng mặt có thể đi kèm buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Mất thính lực: Thường xảy ra một cách thoáng qua ở giai đoạn đầu nhưng có xu hướng tiến triển thành mất thính lực kéo dài nếu bệnh không được kiểm soát.
- Ù tai: Người bệnh có thể nghe thấy những âm thanh không có thực như tiếng vo ve, tiếng huýt sáo hoặc tiếng gầm rú trong tai.
- Cảm giác đầy tai: Gây cảm giác như tai bị nghẽn hoặc có áp lực bên trong.
Sau mỗi cơn chóng mặt, các triệu chứng có thể tạm thời biến mất. Tuy nhiên, nếu không điều trị sớm, tần suất và cường độ của các cơn có xu hướng gia tăng.

Cách chẩn đoán bệnh Meniere
Chẩn đoán bệnh Meniere chủ yếu dựa vào bệnh sử và đánh giá lâm sàng. Hiện chưa có một xét nghiệm cụ thể nào có thể khẳng định bệnh này. Tuy nhiên, các bác sĩ chuyên khoa tai – mũi – họng sẽ dựa trên một số yếu tố sau để đưa ra chẩn đoán:
- Có ít nhất hai cơn chóng mặt tự phát kéo dài từ 20 phút đến 12 giờ.
- Có tình trạng mất thính lực (xác định bằng đo thính lực) ở ít nhất một tai, thường liên quan đến âm thanh tần số thấp và trung bình.
- Có các triệu chứng đi kèm như ù tai hoặc cảm giác đầy tai.
- Không phát hiện ra các nguyên nhân khác gây mất thăng bằng (chẳng hạn như u não, viêm tai giữa mạn tính,…).
Ngoài ra, để loại trừ các bệnh lý khác, bác sĩ có thể chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp CT.

Phương pháp điều trị
Hiện vẫn chưa có cách chữa khỏi hoàn toàn bệnh Meniere. Tuy nhiên, có nhiều cách để kiểm soát và giảm nhẹ triệu chứng, giúp người bệnh sống thoải mái hơn:
Thay đổi chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt
- Giảm muối xuống dưới 1.500–2.000 mg mỗi ngày để hạn chế giữ nước trong tai trong.
- Uống thuốc lợi tiểu nếu được bác sĩ kê đơn nhằm giảm áp lực nội dịch.
- Tránh sử dụng chất kích thích như caffeine, rượu, thuốc lá,…
- Duy trì lối sống lành mạnh, tránh căng thẳng quá mức.
Dùng thuốc
- Các loại thuốc chống chóng mặt hoặc chống buồn nôn như meclizine, diazepam có thể được sử dụng khi cơn chóng mặt xảy ra.
- Thuốc corticoid hoặc thuốc lợi tiểu đôi khi được dùng để ổn định áp lực tai trong.
Phục hồi tiền đình hoặc vật lý trị liệu
Nếu người bệnh có dấu hiệu mất thăng bằng kéo dài, các bài tập phục hồi chức năng tiền đình sẽ giúp cải thiện khả năng giữ thăng bằng.
Tiêm vào tai giữa
- Tiêm gentamicin vào tai giữa có thể làm giảm chóng mặt nhưng tiềm ẩn nguy cơ làm mất thính lực vĩnh viễn.
- Tiêm corticosteroid là lựa chọn an toàn hơn, thường giúp kiểm soát cơn chóng mặt mà ít ảnh hưởng đến khả năng nghe.
Phẫu thuật (trong trường hợp nghiêm trọng)
Nếu các phương pháp trên không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để giảm áp lực nội dịch hoặc làm mất chức năng của cơ quan tiền đình ở tai bị ảnh hưởng. Một số thủ thuật bao gồm: giải áp túi nội dịch, cắt dây thần kinh tiền đình,…
Hỗ trợ bằng máy trợ thính
Nếu người bệnh bị mất thính lực đáng kể, việc sử dụng máy trợ thính có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.
Trị liệu bổ sung (cần thận trọng)
Một số người thử các phương pháp như châm cứu, bấm huyệt, dùng thảo dược như bạch quả hoặc rễ gừng. Tuy nhiên, hiện chưa có bằng chứng khoa học chắc chắn về hiệu quả của các biện pháp này. Nếu bạn muốn sử dụng liệu pháp bổ sung, nên tham khảo ý kiến bác sĩ vì có thể gây tương tác với thuốc điều trị.
Lời kết
Bệnh Meniere là một tình trạng mạn tính có thể gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Tuy chưa có cách chữa dứt điểm nhưng với sự theo dõi sát sao của bác sĩ và việc tuân thủ phác đồ điều trị, phần lớn người bệnh có thể kiểm soát tốt triệu chứng và duy trì cuộc sống bình thường. Việc nhận biết sớm dấu hiệu và đi khám chuyên khoa tai – mũi – họng sẽ là bước quan trọng để điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng lâu dài.
Tham khảo:
- What Is Ménière’s Disease? — Diagnosis and Treatment – National Institutes of Health (NIH)
- Meniere’s disease – Symptoms and causes – Mayo Clinic
Bạn có thể quan tâm:
Mình rất cần sự đóng góp của các bạn để cải thiện bài viết này, hãy để lại những ý kiến của mình ở phần bình luận nhé.