Thời đại công nghệ số phát triển mang lại nhiều thách thức về sự sáng tạo và đổi mới ở tất cả các lĩnh vực, bao gồm cả âm nhạc. Hãy cùng BlogAnChoi tìm hiểu squeak rap – làn sóng âm nhạc hiện đại cực phá cách trong thể loại rap/hiphop nhé!
Squeak rap ra đời khi nào? Squeak rap có thật sự là thể loại nhạc “mới”?
Vào năm 2020, single “4 DA TRAP” của 645AR được ra mắt và nhanh chóng trở thành chủ đề bàn tán trên khắp các trang mạng xã hội. Nguyên nhân cho hiện tượng “bùng nổ mạng xã hội” của bài hát ấy là do 645AR đã sử dụng âm giọng cao cùng tiếng “chút chít” kì dị mà hầu như chẳng ai có thể nghe nổi lyrics dù chỉ một chữ.
Kiểu âm nhạc được tăng cường âm độ đến mức bị bóp méo sau đó đã được đặt tên là “squeak rap” (hoặc “squeaky rap”), bên cạnh đó cũng một số người khác gọi là “chipmunk rap” hay “fetus vocal rap”.
Điều đặc biệt là chất giọng “squeaky” ấy không hoàn toàn nhờ chỉnh sửa, chính 645AR đã khẳng định khả năng và phong cách mà mình đang nghiêm túc theo đuổi bằng một phiên bản không dùng “autotune” trên kênh Genius. Thậm chí sau sự thành công vượt mong đợi của bài hát, 645AR đã kí được hợp đồng thu âm với Columbia Record.
Nhiều người nhận xét rằng squeak rap đã từng xuất hiện trong chất giọng nổi tiếng của Playboi Carti – “baby voice”. Thật ra nó đã có mặt trong các soundtrack rap/hiphop từ trước đó của Danny Brown, Kirblagoop, Rae Sremmurd nhưng do không được thể hiện một cách rõ ràng và gây sự chú ý mạnh mẽ như cách mà 645AR đã làm nên mọi người lúc ấy vẫn chưa đề cao tiềm năng của dòng nhạc này.
Như thế nào là squeak rap?
Squeaky rap về cơ bản là một trong những kiểu nhạc được biến tấu từ thể loại nhạc rap/hiphop cổ điển, cũng giống như đối với Drill, Grime hay Latin Trap,… nhưng có phần bị biến dạng đến mức không thể nhận ra đây là nhạc rap. Nhiều người còn cho rằng âm thanh này chẳng khác gì tiếng muỗi vo ve, tiếng chuột kêu chút chít, hay là giọng nói của một người sau khi hít khí heli.
Nếu như khoảng 20-30 năm trước, một dạng như squeaky rap “quái dị” tồn tại trên thị trường âm nhạc đòi hỏi tính rập khuôn là hầu như không thể, thì ngày nay nó lại trở nên hợp thời, thu hút giới trẻ yêu thích sự độc đáo và phá cách. Phong cách định hình lại phương tiện biểu đạt chính của âm nhạc, đó là qua kết cấu âm điệu và “flow” đậm tính cảm xúc và giải trí hơn là tập trung vào cách chơi chữ và ý nghĩa của lyrics.
Tính sáng tạo và đổi mới ngày càng được đề cao, mở lối cho sự phát triển của dòng nhạc rap để chập chững rẽ nhánh sang những thể loại bớt cứng rắn hơn như là melodic rap, squeaky rap, alternative hiphop, neo soul, thách thức quan niệm truyền thống về sự hiện diện bắt buộc của nam tính trong dòng nhạc rap/hiphop.
Ngoài ra, hiphop/rap thường được gắn với tiếng “gầm gừ” mạnh mẽ, gai góc của văn hóa đường phố, tuy nhiên rapper thì cũng vẫn là con người, vẫn có những cảm xúc đời thường. Nhu cầu này đòi hỏi các rapper cần cho ra mắt những sản phẩm thực sự có thể “relate” với khán giả, và một trong những cách để làm được điều này là sử dụng nốt cao hoặc giọng gió với âm thanh mỏng, dễ dàng trung thực bày tỏ cảm xúc tinh thần.
Rapper Young Thug nổi tiếng với chất giọng falsetto, high-pitched đỉnh cao kết hợp cùng phong cách squeak rap.
Squeak rap – thể loại tiềm năng hay trào lưu ngắn hạn?
Trong thực tế, rất nhiều rapper đã trở nên viral nhanh chóng khi phát hành những nội dung độc đáo và mới mẻ, mang tính đồng cảm cao, gây sốc hoặc hài hước nhưng chẳng mấy chốc cũng “lụi tàn” theo thời gian như Lil Pump, Iggy Azalea, 21 Savage, Desiigner, Lil Xan.
Thế nên điều quan trọng ở đây là bạn liệu có biết tận dụng “thời cơ vàng” để làm bước đà cho phát triển sự nghiệp âm nhạc của mình hay không. Điểm danh qua một số nghệ sĩ vẫn “giữ phong độ” kể từ sau khi bất ngờ trở nên nổi tiếng, chúng ta có: Megan Thee Stallion, Coi Leray, Lil Yatchy, Lil Nas X, YNW’s Melly, Doja Cat,…
Đúng theo nhiều người phỏng đoán, sự thịnh hành của văn hóa meme (meme culture) đã trao cho 645AR một thành công vang dội với squeak rap bởi tính lan truyền mạnh mẽ của nó qua các kênh social media. Nhận biết được mặt trái của việc nổi tiếng quá nhanh chóng, anh không dừng ở 4 DA TRAP mà tiếp tục cho ra mắt nhiều ca khúc squeak rap, điển hình là “Yoga” – single với những tiếng rít trầy xước vui tai, gây bùng nổ trên ứng dụng Tiktok trong những tháng đầu đại dịch.
Chúng ta vẫn chưa biết liệu squeak rap chỉ là dạng trào lưu ngắn hạn hay là một thể loại có thể duy trì lâu dài trong tương lai, nhưng hiện tại nó vẫn đang tiếp nối những nghệ sĩ đi trước như Kanye West, Kendrick Lamar, Future, Nicki Minaj, Young Thug… cũng như là nguồn cảm hứng dồi dào cho các sản phẩm âm nhạc của một số rapper khác: Cochise, Swae Lee, Gunna, Don Toliver, Voochie P, MadeinTYO, Lil Wanye, Trippie Redd,…
Thậm chí FKA twigs cũng đã điều chỉnh vocal của mình theo phong cách squeak rap để hợp tác trong cùng single “Sum about you” với 645AR, mở đường cho sự thử nghiệm với squeak rap bằng một cách tiếp cận dễ dàng hơn với thính giả.
Không ít các rapper vẫn đang sử dụng squeak rap làm nền tảng để khám phá và phát triển những âm thanh độc đáo hơn nữa và định hình chúng bằng các hiệu ứng kỹ thuật xử lí âm thanh. Trái ngược với mục đích ban đầu là tăng cảm xúc cho nhạc rap, phần lớn khán giả vẫn chưa thể hấp thụ dòng nhạc này (dù có độ yêu thích nhất định) vì tất cả những gì mà họ nghe được từ nó là những âm thanh “khó hiểu”.
Squeaky rap hiện vẫn đang trong quá trình thử nghiệm, đặt dấu chấm hỏi cho các nhà sáng tạo âm nhạc và bản thân người nghệ sĩ: làm thế nào để phát huy khả năng lan truyền của thể loại này nhiều hơn nữa trong tương lai?
Một vài bài viết hữu ích liên quan bạn có thể tham khảo:
- Điểm qua những bài hát “gây nghiện” của chàng rapper Đen Vâu
- Tại sao chúng ta buồn khi những người nổi tiếng qua đời?
- Rùng mình nghe sao US-UK kể chuyện tâm linh
- 5 bài hát Âu Mỹ về tình yêu với câu chuyện lãng mạn ẩn sau những giai điệu ngọt ngào
Hy vọng qua bài viết trên, BlogAnChoi đã đem lại cho bạn đọc những thông tin hữu ích về squeak rap. Đừng quên theo dõi chuyên mục độc & lạ của BlogAnChoi để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích bạn nhé!
