Có thể nói, nếu không một lần tới đó, người Hà Nội sẽ cảm thấy lòng như còn một nỗi băn khoăn. Vì vậy, khách thập phương – người trong nước cũng như người nước ngoài – đã náo nức trẩy hội chùa Hương với niềm thành kính của một tín đồ, hoặc với niềm khát khao thưởng ngoạn một thắng cảnh kỳ vĩ, hiếm hoi của người đi du lịch, hoặc với kỳ vọng thỏa mãn nỗi niềm riêng của một cảnh nhà…
Đối với người Việt Nam, dù thuộc giới nào, dù ở đâu, từ lâu đã như thói quen, mỗi mùa xuân tới lại hướng về chùa Hương như hướng về miền đất kỳ diệu, ấp ủ biết bao nhiêu điều tốt lành, bình dị, nơi sẽ ban phát cho mỗi người có dịp viếng thăm. Chùa Hương hay động Hương Tích là danh lam nổi tiếng của nước ta, thuộc xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, Hà Tây. Tới đây, khách cảm nhận ngay khung cảnh từng được khắc họa trong ca dao:
Một vùng non nước bao la
Rằng đây Lạc quốc hay là Đào nguyên?
Hương Sơn là chốn non tiên
Bồng lai mà thấy ở miền nhân gian.
Không giống bất cứ chùa nào, chùa Hương là một tập nhiều động, nhiều chùa trong một tổng thể cấu trúc kết hợp vừa thiên nhiên vừa nhân tạo, chiếm khoảng không gian rộng lớn bao gồm: Núi, đồi, hang, động, suối, khe, rừng cây trên dãy núi đá vôi của triền núi Hòa Bình. Vì vậy, việc thăm viếng chùa Hương có thể đi bằng đường bộ hoặc đường thủy. Ngay bây giờ, chúng ta hãy cùng tìm hiểu cụ thể về hội chùa Hương nhé!
Lễ mở cửa rừng hội chùa Hương
Lễ khai sơn hay lễ mở cửa rừng tiến hành ở đền Trình (Ngũ Nhạc). Đền không lớn, kiến trúc kiểu chữ tam – ba lớp – mang dáng “Thượng sơn lâu đài, hạ sơn lưu thủy”. Đền ở phía trước núi và lưng gắn với núi. Đất này “dữ”, cọp thường về, vì vậy đền thờ Sơn thần – tức ông Hổ – một tín ngưỡng vật thiêng. Sau Sơn thần chuyển hóa thành Nhân thần và được lịch sử hóa. Thần phả cho biết Hùng Lang, tướng của Thánh Gióng, đã chém được Thạch Linh, viên tướng giặc Ân lợi hại.
Lễ mở cửa rừng vào sáng mồng 6 tháng giêng, một nghi lễ tiền nông nghiệp của cư dân vùng sơn cước, tạ Chúa rừng, thần Núi, cầu mùa và cầu an, được cử hành nghiêm túc, vui tươi, mở đầu cho một năm làm ăn may mắn. Chỉ sau lễ này, từ mùng 7 dân làng mới được phép vào rừng khai thác lâm thổ sản và săn bắn.
Một toàn cảnh chùa Hương hoành chỉnh về không gian và thời gian hội đã mang lại cho con người cảm giác phân thân để hòa nhập và để tự nhận thức đầy đủ hơn về bản thân. Chính cái cảm nhận riêng tư của mỗi người ấy đã tạo nên sắc thái văn hóa cho Hương Sơn và hội chùa Hương.
Lễ Phật hội chùa Hương
Hương Sơn là đất thờ Phật. Tu sĩ trông nom chùa là Hòa thượng hoặc Thượng Tọa. Đạo Phật và ngôi chùa đã tiếp nhận những tín ngưỡng cổ địa phương như tục sùng bái giới tự nhiên (thờ đá, tín ngưỡng phồn thực), tín ngưỡng tổ tiên, thờ các thần văn hóa, lịch sử, thần bản mệnh của làng, đạo Tứ phủ. Cũng không loại trừ sự có mặt của Đạo giáo với biểu tượng phảng phất là con đường thoát tục. Chúng ta bắt gặp ở đây, chốn Phật tích Hương Sơn nhiều tôn giáo – tín ngưỡng quần tụ bên nhau như trong một gia đình sùng tín, lương thiện.
Đi lễ Phật không chỉ là dịp thưởng ngoạn cảnh thơ mộng của biết bao hình sông, thế núi, mà còn có cơ hội nhận biết bao công trình lớn nhỏ đặc sắc khác đã trở thành di sản văn hóa dân tộc. Trẩy hội chùa Hương xin đừng quên lưu giữ ít nhiều kỷ vật là đặc sản của hội: cây gậy lụi leo núi, chiếc khánh vỏ trai buộc chỉ đỏ và túi mơ chín về làm quà, cũng đừng quên mớ rau sắng mang một phong vị đặc biệt Hương Sơn…
Mời bạn xem thêm các bài viết liên quan:
- Dạo quanh Thăng Long Tứ Trấn – 4 ngôi đền nổi tiếng linh thiêng nhất Hà Nội xưa
- Suối Yến mùa súng nở: Vẻ đẹp thoát tục ngày gió thu về
Hãy theo dõi BlogAnChoi để cập nhật nhiều thông tin bổ ích nhé!
