Kỹ năng quan sát trong giao tiếp giúp chúng ta có thể thấu hiểu tâm tư và tình cảm của người đối diện thông qua cử chỉ, hành động và biểu cảm khuôn mặt. Nhờ đó, chúng ta có thể biết được trạng thái tâm lý đối phương. Họ đang vui hay đang buồn, đang tức giận hay đang phiền não. Từ đó chúng ta có các ứng xử phù hợp.
Khi quan sát và phân tích được trạng thái tâm lý, chúng ta sẽ điều tiết lời nói, cử chỉ và hành động của bản thân. Đây là tiền đề để đạt được thành công trong giao tiếp và giúp mối quan hệ bản thân trở nên tốt đẹp hơn. Trong giao tiếp, chúng ta không chỉ dùng ngôn từ mà hãy sử dụng tất cả các chi giác của mình. Hãy sử dụng đôi tai, đôi mắt là lắng nghe họ bằng cả trái tim. Điều này giúp chúng ta thấu hiểu, đồng cảm với những người đối diện. Và sau đây là những yếu tố thể hiện rõ nhất tâm trạng của đối phương mà chúng ta nên để ý khi giao tiếp:
1.Quan sát nhịp thở
Nhịp thở là một trong những yếu tố ít ai chú ý đến. Tuy nhiên đây lại là một điểm rất dễ thấy bởi ít ai trong số chúng ta có thể điều khiển nhịp thở. Nhịp thở của một người biểu hiện trạng thái tâm lý rất rõ nét. Đôi khi, một cái thở có thể cho ta biết đối phương đang trong trạng thái mệt mỏi, chán nản. Một người đang mang trong mình tâm trạng lo âu sẽ thở nhanh. Nếu hơi thở nặng nề, sẽ xảy ra hai trường hợp. Hoặc là họ đang hấp dẫn bởi một ai đó. Và trong cuộc hội thoại chỉ có 2 người thì chắc chắc người đó là chúng ta.
2. Quan sát biểu cảm ánh mắt
Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn. Ánh mắt của một người là điểm khắc họa rõ nét nhất trạng thái cảm xúc. Cũng từ đôi mắt ấy, chúng ta có thể biết đối phương đang vui hay đang buồn, thân thiện hay đang không thoải mái. Trong giao tiếp, một người thường có hành động né tránh ánh mắt của đối phương thường là người thiếu tự tin. Hoặc là họ đang muốn che đậy cảm xúc của mình. Khi một người đang buồn, ánh mắt của họ thường sẽ nhìn xuống hoặc hướng về phía xa xăm. Nếu một người đang vui, chúng ta có thể nhận thấy đôi mắt của họ như đang biết cười. Đó là một ánh mắt đầy tinh nghịch và mang đầy sự thuần khiết.
3. Quan sát biểu cảm
Quan sát biểu cảm nét mặt là một việc vô cùng đơn giản. Khi người đối diện vui, họ sẽ cười. Khi buồn, họ sẽ khóc hoặc có những biểu cảm như đang cố kìm nén nỗi đau. Đây là việc mà ai trong số chúng ta cũng đều có thể quan sát được một cách dễ dàng. Chỉ cần một chút tinh tế, một chút để ý, sẽ chẳng có gì có thể giấu được đôi mắt của chúng ta.
4. Quan sát cử chỉ, hành động
Khi giao tiếp, nếu đối phương khoanh tay trước ngực, có nghĩa là họ chưa thực sự mở lòng. Họ vẫn đang trong trạng thái phòng thủ và chưa tin tưởng chúng ta. Nếu đối phương có hành động chống cằm khi nghe chúng ta nói, điều này có nghĩa chúng ta đang nói quá nhiều. Và việc này làm họ cảm thấy hơi chán. Hoặc khi đối phương đang cần có thời gian để xử lý công việc riêng, họ sẽ nhìn vào đồng hồ rất nhiều. Chúng ta hãy tạm hoãn câu chuyện lại để họ có thể thu xếp công việc cá nhân trước. Điều này sẽ thể hiện được sự tôn trọng của chúng ta dành cho họ.
Quan sát ngôn ngữ cơ thể của đối phương là một cách để ta có thể xác định rõ hơn về tình cảm và suy nghĩ của họ. Việc quan sát cử chỉ, hành động không phải một sớm một chiều có thể hiểu. Đây là một vấn đề mà chúng ta sẽ phải bỏ công ra học hỏi mới có thể lĩnh hội được.