Cúng đầy tháng (cúng mụ) là lễ cúng đầu tiên và quan trọng nhất của đứa trẻ. Dưới đây là bài cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai chuẩn nhất cùng những điều cần chuẩn bị, cần lưu ý khi cúng đầy tháng cho bé, các bố mẹ ghi nhớ nhé.
Cúng đầy tháng là cột mốc đầu tiên trong quá trình phát triển của bé, đồng nghĩa với việc bé đã sống trên thế giới này một tháng an toàn. Vậy lễ cúng đầy tháng cần chuẩn bị những gì, bài cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai chuẩn là như thế nào, hãy cùng BlogAnChoi tìm hiểu các thông tin chính xác nhất dưới đây nhé.
Cúng đầy tháng là gì?
Cúng đầy tháng hay còn gọi là cúng mụ, là một nghi thức dân gian, một truyền thống lâu đời của người dân một số nước châu Á như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản hay Hàn Quốc… Theo quan niệm của dân gian, sự ra đời của một em bé trong gia đình là một sự kiện trọng đại, nghĩa là gia đình có ý nghĩa tiếp nối, có thêm một thế hệ mới để lưu truyền huyết mạch. Từ khi em bé chào đời cho đến khi trẻ tròn 1 tuổi đều có những nghi thức dân gian để ăn mừng, chúc phúc và bảo vệ cho thành viên mới của gia đình, cầu cho bé lớn lên bình an vui vẻ, cầu bé sẽ làm quan lớn, làm ăn phát tài, cuộc sống suôn sẻ, vinh hoa phú quý, hiếu thuận ngoan hiền…
Trong đó lễ cúng đầy tháng được tổ chức sau khi đứa trẻ được sinh ra tròn một tháng, với mục đích tạ ơn 12 Bà Mụ và Đức ông đã đem đứa trẻ đến nhà, giúp mẹ tròn con vuông. Gia đình sẽ tổ chức lễ cúng cúng thần linh, cúng tổ tiên hoặc chiêu đãi họ hàng thân quyến, chúc phúc cho đứa trẻ an toàn khỏe mạnh, mong muốn cho đứa trẻ những điều tốt đẹp nhất và thường có thêm phần “dự đoán tương lai” ngành nghề hoặc sở thích mà đứa trẻ mong muốn.
Nghi lễ cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai
Tính ngày cúng đầy tháng cho bé
Dân gian có quan niệm tính ngày đầy tháng cho bé là: “gái lùi hai, trai lùi một” và ngày cúng đầy tháng được tính theo lịch âm. Nghĩa là nếu bé sinh vào ngày 15 âm lịch thì cách tính ngày cúng đầy tháng sẽ là:
- Cúng đầy tháng cho bé gái vào ngày 13 âm lịch
- Cúng đầy tháng cho bé trai vào ngày 14 âm lịch
Chọn giờ cúng đầy tháng cho bé
Giờ cúng đầy tháng cho bé có thể xem theo lịch vạn niên trong ngày cụ thể, giờ nào đẹp đều có thể chọn để cúng cho bé. Còn nếu muốn kiêng kỹ hơn thì gia đình có thể chọn giờ cúng đầy tháng theo tuổi của bé cho hợp phong thủy, tránh xung khắc:
- Tuổi Tý -> chọn giờ Ngọ.
- Tuổi Sửu -> chọn giờ Tý.
- Tuổi Dần -> chọn giờ Sửu, Mùi.
- Tuổi Mão -> chọn giờ Thìn, Tuất.
- Tuổi Thìn -> chọn giờ Hợi.
- Tuổi Tỵ -> chọn giờ Dậu.
- Tuổi Ngọ -> chọn giờ Thân.
- Tuổi Mùi -> chọn giờ Tý.
- Tuổi Thân -> chọn giờ Mão.
- Tuổi Dậu -> chọn giờ Dần.
- Tuổi Tuất -> chọn giờ Hợi.
- Tuổi Hợi -> chọn giờ Tý.
Chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai
Việc chuẩn bị mâm lễ cúng bà mụ sẽ gồm 12 món đồ giống nhau cho 12 bà mụ và 1 món đồ lớn hơn cho bà chúa. Tùy theo gia đình có thể chọn cúng lễ mặn hoặc lễ chay đều được nhưng những món lễ bắt buộc phải có là:
- Xôi, cháo, trầu cánh phượng đều chuẩn bị 12 phần nhỏ và 1 phần lớn.
- Đồ vàng mã cúng mụ được bán sẵn theo bộ gồm 12 phần nhỏ 1 phần lớn, có thể dễ dàng mua được.
- Bộ đồ chơi bát, đũa, xe cộ, mũ nón… để sau đó trẻ sẽ chọn món đồ mình thích, dự đoán tương lai.
- Phẩm oản, bánh kẹo, hoa quả chia đều thành 12 phần giống nhau và 1 phần lớn hơn.
- Bát hương, lọ hoa tươi nhiều màu, tiền vàng, cốc nước thanh tịnh (bày ở mâm trên cùng lễ mặn).
Lễ cúng đầy tháng cho bé trai: Miền Bắc cúng chè hoa cau, miền trung cúng chè đậu xanh, miền Nam cúng chè đậu nước dừa, với ý nghĩa mong con trẻ sau này học hành đỗ đạt thành công.
Lễ cúng đầy tháng cho bé gái: Cúng chè trôi nước tương trưng cho sự mềm mại đầy đặn của nhan sắc, trôi chảy và suôn sẻ trong tình cảm.
Bài cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỉ đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa
Con kính lạy Thập nhị bộ Tiên nương
Con kính lạy Tam tập lục cung chư vị Tiên nương
Hôm nay là ngày … tháng … năm
Vợ chồng con là …………………..
Sinh được con (trai, gái) đặt tên là ……………………
Chúng con ngụ tại : ……………………………………..
Nay nhân ngày đầy tháng (đầy cữ, đầy năm) chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thân kính cẩn tâu trình :
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ Công, Long Mạch, Thổ Địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu tên là …………… sinh ngày ……………. được mẹ tròn con vuông.
Cúi xin chư vị Tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngoan, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô tai vô ương, vô hạn vô ách. Phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng (nếu là bé trai), kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý.
Toàn gia chúng con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết hưởng vinh quang thịnh vượng.
Xin thành tâm kính lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam Mô A Di Đà Phật !
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cẩn cáo!
Nghi thức cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai
- Người chủ lễ (thường là ông nội hoặc người lớn tuổi bên nội) đứng ra thắp nén hương cho tổ tiên, tuyên bố lý do của nghi thức lễ cúng đầy tháng.
- Bố mẹ đứa trẻ thắp 3 nén hương trên bàn thờ gia tiên, sau đó bế em bé ra trước mâm lễ và khấn theo bài cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai đã chuẩn bị.
- Gia đình thành tâm khấn vái, cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho đứa trẻ.
Nghi thức khai hoa
Sau khi cúng mụ, cúng gia tiên xong, em bé được đặt ở giữa bàn, chủ lễ thắp hương xin phép khai hoa bằng cách cầm một nhành hoa tươi đưa qua đưa lại trước miệng em bé, vừa đọc:
- Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
- Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
- Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
- Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…
Nghi thức này nhằm cầu mong cho con sau này khéo ăn khéo nói, tính cách hiền hòa tốt bụng được mọi người yêu mến giúp đỡ.
Lưu ý khi cúng đầy tháng cho bé gái, bé trai
Bảo đảm an toàn cho bé khi cúng đầy tháng
Hầu hết các gia đình sẽ chuẩn bị mâm cỗ để cúng đầy tháng và chiêu đãi người thân, bạn bè đến chúc phúc cho em bé mới sinh. Đây là buổi lễ đầu tiên mọi người cùng nhau tổ chức sau khi em bé chào đời, rất sôi động thể hiện tầm quan trọng của gia đình lớn đối với em bé.
Nhưng nên lưu ý em bé vẫn còn quá nhỏ, không nên tiếp xúc với quá đông người. Mẹ em bé cũng vẫn tương đối yếu nên các vị khách không nên gây ồn ào hay hỏi thăm quá lâu. Cố gắng không chạm vào mặt bé để tránh lây lan mầm bệnh
Không nên cạo đầu đầy tháng (cắt tóc máu)
Ở nhiều nơi, tục cạo đầu đầy tháng cho trẻ là cạo cả tóc và lông mày để sau này tóc sẽ mọc dài và đen hơn. Trên thực tế quan điểm này không đúng với khoa học và việc cạo tóc, cạo lông mày nếu không cẩn thận có thể làm tổn thương da bé và gây nhiễm trùng.
Nếu tóc trẻ mọc chậm và thưa, hoặc khi thời tiết lạnh, bạn có thể đợi đến khi trẻ được 100 ngày tuổi thì hãy cắt tóc cho bé.
Chụp ảnh đầy tháng cho bé
Chụp ảnh ngày cúng đầy tháng cho bé cũng là một quan niệm để cầu phúc, mong trẻ sau này sống lâu. Nhưng theo khoa học thì bạn nên đợi trẻ được 100 ngày tuổi thì chụp ảnh sẽ tốt hơn vì lúc này vảy sữa của bé giảm hẳn, da mặt sạch bóng, chụp ảnh đẹp hơn. Và các bố mẹ cần lưu ý chọn studio chụp ảnh sử dụng ánh sáng tự nhiên, đồng thời chú ý bảo vệ mắt cho bé khi lên hình.
Đầy tháng đưa trẻ ra ngoài phơi nắng
Phong tục ở một số nơi cho rằng việc em bé chưa tròn tháng tuổi phải kiêng cữ trong phòng, không được ra ngoài ảnh hưởng sức khỏe. Cũng vì vậy mà cúng đầy tháng thường là dịp đầu tiên em bé được ra khỏi phòng, tiếp xúc với môi trường bên ngoài, ra ngoài phơi nắng.
Điều này rất tốt cho việc điều trị bệnh vàng da của trẻ sơ sinh, tổng hợp vitamin D, giúp hấp thu canxi trong cơ thể bé, còn có thể khử trùng, thúc đẩy tuần hoàn máu…Tư thế tắm nắng tốt nhất cho bé là nằm ngửa, ngả lưng trong vòng tay mẹ hoặc nằm trên giường để đầu, lưng và chân bé tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Chú ý không để ánh nắng chiếu trực tiếp vào mắt bé. Thời gian tốt nhất để phơi mình dưới ánh nắng mặt trời là từ 8-9h sáng hoặc 4-5 giờ chiều.
Tiêm phòng cho bé khi đầy tháng
Sau khi trẻ sinh ra bệnh viện sẽ tiêm vắc xin viêm gan B và mũi vắc xin viêm gan B nhắc lại sẽ tiêm khi trẻ đủ 1 tháng tuổi. Các bố mẹ hãy nhớ đưa em bé đến bệnh viện để khám tổng quát sau khi trẻ đầy tháng để kiểm tra sức khỏe và tiêm phòng đầy đủ nhé.
