Có ai trong chúng ta đã từng nghe qua ca khúc “Anh ba khía” hay đã sử dụng sim “Ba khía” chưa? Vậy có bao giờ các bạn thắc mắc về cái tên “ba khía” này xuất xứ từ đâu hay hình dạng của con ba khía trong như thế nào không? Hôm nay Bloganchoi sẽ cùng các bạn tìm hiểu về một món ăn đặc biệt được chế biến từ ba khía.
Ba khía là một loài thuộc họ cua, có kích thước nhỏ, nặng khoảng 30 đến 50 gram/con. Càng ba khía to và có màu đỏ tía, trên lưng có ba vạch (khía) nên được đặt tên là con ba khía theo đặc điểm này, thịt ba khía ngọt và có mùi vị rất thơm. Đây là loài vật đặc trưng của vùng sông nước Tây Nam Bộ, đặc biệt là ở các tỉnh có nhiều diện tích rừng ngập mặn như Cà Mau, Bạc Liêu, An Giang,…
Vì có thịt rất ngon nên ba khía từ lâu đã trở thành một trong những con vật đem lại giá trị kinh tế lớn cho người dân vùng đồng bằng sông nước. Hằng năm, vào những mùa nước lớn thường có “ba khía hội”, đây là thời điểm ba khía từ hang bò lên bờ và cũng chính là lúc thích hợp nhất để khai thác. Vào những năm trước đây, hiện tượng “ba khía hội” này có thể xuất hiện từ 3 đến 4 lần trong một năm, tuy nhiên do khai thác quá mức nên bây giờ ba khía rất ít khi “hội” nữa.
Ba khía muối được xem là đặc sản của vùng sông nước miền Tây. Con ba khía sau khi bắt về phải rửa sạch bằng nước muối trước khi chế biến. Nước muối dùng để ngâm ba khía không được nhạt cũng không được quá mặn. Để thử độ mặn, ta đun sôi nước muối lên rồi để nguội, cho một ít cơm nguội vào, nếu hạt cơm nổi lên là nước đã có vị mặn vừa đủ. Ngâm ba khía đã rửa sạch trong dung dịch nước muối này khoảng 5 ngày. Ba khía vẫn giữ màu sắc như lúc còn sống là đạt chất lượng. Ba khía muối có thể bảo quản trong thời gian rất lâu.
Ba khía muối sau 5 ngày mặc dù có thể ăn được nhưng để tăng thêm độ thơm ngon của món này ta cần phải chế biến lại một lần nữa. Cách làm cũng không quá phức tạp, ta chỉ cần Chọn những con ngon nhất rửa sạch, tách bỏ phần mai, bẻ nhỏ cho vào tô trộn đều với khế chua, lá quế, tỏi, ớt, đường, bột ngọt và một ít nước cốt chanh để trong vòng 2 tiếng cho thấm gia vị là dùng được. Có thể thay thế khế chua bằng xoài băm nhuyễn, rau muống hay các loại rau quả có thể trộn gỏi khác để gia tăng sự phong phú cho món ăn.
Trộn một ít nước ba khía với cơm nguội, rồi vừa ăn cơm vừa mút càng ba khía bạn sẽ cảm nhận được vị mặn mặn béo béo của ba khía, hòa cùng vị chua chua cay cay của khế và ớt, quả là một cảm giác lâng lâng tuyệt vời đến khó tả. Đây tuy chỉ là một món ăn dân dã, nhưng ai đó dù chỉ thử một lần cũng khó có thể nào quên hương vị của món ăn độc đáo này.