Cá lóc (hay cá quả) là loại cá quen thuộc đối với những người nội trợ. Tính lành, thịt ngon, bổ, giá lại rẻ, quả là không lựa chọn nào tốt hơn. Bên cạnh đó, cá lóc còn rất dễ chế biến từ cá lóc kho, cá lóc chiên, cá lóc nấu canh chua đến cá lóc nướng trui. Trong đó món cá lóc nướng trui được xem là “đặc sản” của miền Tây Nam Bộ bởi cách chế biến độc đáo, có một không hai.
Người miền Tây vốn sống đơn giản, cách chế biến món ăn của họ cũng vô cùng dân dã. Món cá lóc nướng trui chính là ví dụ điển hình cho cách chế biến “chuẩn không cần chỉnh” này.
Bạn nghĩ công đoạn đầu tiên trước khi nướng cá là gì? Làm cá phải không? Đối với món này thì không cần. Cá lóc bạn chỉ cần rửa sạch, để nguyên con, không cần phải đánh vảy hay mổ bụng gì cả. Có thể bạn hơi nghi ngại phần ruột bên trong nhưng đối với người sành ăn, bộ ruột chính là phần ngon nhất trong món này đấy. Sau khi rửa cá, người ta dùng que tre xiên thẳng từ đầu đến đuôi, cắm xuống đất rồi chất rơm xung quanh và châm lửa nướng. Sở dĩ có cách chế biến này là do ngày xưa, người Nam Bộ khi đi ruộng thường rất ít mang thức ăn theo. Buổi trưa, họ lội xuống mương bắt vài con cá tươi, béo, rửa sạch rồi lên xiên que nướng tại chỗ. Nướng xong dùng lá chuối làm mâm, thế là có thể ngồi đánh chén ngon lành. Nhâm nhi thêm vài ba ly rượu đế thì tuyệt cú mèo.
Sau khi rơm cháy hết (khoảng 7-8 phút) thì gạt tro và lấy cá ra, dùng dao cạo sạch lớp vảy cháy đen bên ngoài. Bạn hiểu vì sao chúng ta không đánh vảy cá rồi chứ? Nó chính là lớp áo bảo vệ thịt cá khi nướng đấy. Sau khi cạo xong, rạch hai đường nhỏ ở sống lưng con cá để tiện dẻ thịt ra khi ăn. Nhìn từng lớp thịt trắng bên trong lớp da vàng cộng với mùi thơm nức mũi, cho dù có kén ăn đến mấy thì bạn cũng phải thốt lên: Sao ngon thế!
Ngày xưa người ta ăn cá lóc nướng trui rất đơn giản. Mấy loại rau vườn cộng với chén nước chấm là đã quá tuyệt. Nước chấm cá thì đa dạng vô cùng, nước mắm ngọt, mắm me, mắm nêm,… nhưng đúng điệu xưa thì phải là nước mắm gừng. Gừng thái sợi mỏng hòa vào nước mắm, tạo thành nước chấm ngon lành. Cái vị thơm thơm, cay cay của gừng sẽ làm giảm bớt mùi tanh. Chấm một miếng cá vào nước mắm gừng cho vào miệng, bạn sẽ cảm nhận được cái vị ngọt mát của thịt cá, cái vị ấm nóng của gừng. Quả là âm dương hòa quyện.
Ngày nay, có nhiều biến tấu trong cách ăn cá lóc nướng trui. Người ta có thể rưới mỡ hành lên thịt cá, ăn kèm với bánh tráng hay bún. Lấy một miếng bánh tráng, thêm vài cọng rau, vài sợi bún, cho một miếng thịt cá vào trong, quấn lại rồi chấm nước mắm, tưởng tượng thôi đã thèm chảy nước miếng rồi phải không?
Có thể nói hiếm có món ăn nào ngon mà cách chế biến lại đơn giản như cá lóc nướng trui. Mặc dù nó đã trở thành món đãi trong nhà hàng nhưng cách làm thì vẫn không thể cầu kỳ hơn được. Tuy nhiên, nếu muốn thưởng thức trọn vẹn cái hương vị “nhà quê thứ thiệt” thì phải ăn cá lóc nướng trui ở cánh đồng Tây Nam Bộ. Ẩm thực hòa với thiên nhiên sẽ cho bạn một cảm giác không bao giờ quên được.
Nhiều người vẫn muốn xin một vé đi tuổi thơ, về miền Tây, ra đồng ngồi nướng cá để cảm nhận sự bình yên trong sâu thẳm tâm hồn.
