Barrett thực quản xảy ra khi niêm mạc thực quản, ống chạy từ cổ họng đến dạ dày, bị viêm. Có tới 1,6% dân số mắc Barrett thực quản. Bệnh này thường liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) vì 5-15% số người mắc GERD cũng sẽ mắc bệnh Barrett thực quản. Có nhiều cách để điều trị, ngăn ngừa Barrett thực quản và cách chữa trị sẽ được chọn dựa vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Các triệu chứng của bệnh Barrett thực quản
Barrett thực quản không phải lúc nào cũng có triệu chứng, nhiều người sống chung với bệnh mà không gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào. Các triệu chứng của bệnh thường xảy ra do trào ngược dạ dày thực quản (GERD), khiến thực quản tiếp xúc với axit dạ dày. Mỗi người sẽ có những triệu chứng khác nhau nhưng các dấu hiệu phổ biến bao gồm:
- Ợ nóng: Tình trạng nóng rát, đau đớn ở giữa ngực, thường bốc lên từ dạ dày.
- Nôn trớ: Axit dạ dày và thức ăn chưa tiêu hóa có thể trào ngược lên thực quản, vào cổ họng và miệng, gây ra vị chua.
- Đau ngực: Ợ nóng nghiêm trọng cũng có thể gây ra những cơn đau nhói ở ngực, có thể bị nhầm là đau tim.
- Buồn nôn: Cảm giác buồn nôn hoặc muốn nôn có thể đi kèm với bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và Barrett thực quản.
- Khó nuốt: Khó nuốt là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng khó khăn hoặc đau khi nuốt; tình trạng này cũng có thể gây ra vấn đề ăn uống và chán ăn.
- Các vấn đề về hô hấp: Axit dạ dày trào ngược lên phía sau cổ họng có thể được hít vào, gây kích ứng phổi và đường hô hấp của bạn. Điều này có thể gây khàn giọng, ho mãn tính cùng nhiều triệu chứng khác.
Nguyên nhân gây ra Barrett thực quản là gì?
Thực quản là một ống chạy từ hầu (phía sau cổ họng) đến đỉnh dạ dày. Barrett thực quản là tình trạng lớp niêm mạc của thực quản bị tổn thương do viêm, khiến các tế bào lót thực quản bình thường bị biến đổi thành tế bào trụ giống với niêm mạc ruột. Như vậy, Barrett thực quản là một loại loạn sản hình trụ.
Các nhà nghiên cứu cũng không rõ tại sao điều này xảy ra nhưng đã liên kết nó với việc tiếp xúc với axit dạ dày do trào ngược dạ dày thực quản. Tình trạng này xảy ra khi cơ thắt thực quản dưới (LES) – vòng cơ ở cuối thực quản – không đóng lại đúng cách, khiến dịch dạ dày trào ngược lên.
Các yếu tố nguy cơ
Những người da trắng không phải gốc Tây Ban Nha, nam giới và những người trên 55 tuổi có nhiều khả năng bị Barrett thực quản hơn. Ngoài ra, một số căn bệnh và yếu tố sức khỏe cũng làm tăng nguy cơ mắc Barrett thực quản, cụ thể gồm:
- Hút thuốc lá
- Trào ngược axit trong thời gian dài (trên 10 năm)
- Mang thai
- Thoát vị hoành
- Béo phì hoặc thừa cân (chỉ số khối cơ thể từ 30 trở lên)
- Hen suyễn (gây ra các cơn khó thở)
- Bệnh tiểu đường (không có khả năng sản xuất và sử dụng insulin đúng cách)
- Bệnh loét dạ dày tá tràng
- Rối loạn mô liên kết
Chẩn đoán
Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn mắc Barrett thực quản, họ sẽ cố gắng loại trừ các tình trạng có thể gây ra các triệu chứng tương tự. Những tình trạng này bao gồm viêm dạ dày (viêm niêm mạc dạ dày), ung thư thực quản và viêm thực quản (thực quản bị sưng).
Ngoài việc ghi lại tiền sử bệnh án của bạn, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán sau:
- Nội soi đường tiêu hóa trên (GI): Phương pháp này bao gồm việc sử dụng ống nội soi (ống có thể điều chỉnh được gắn camera) để kiểm tra niêm mạc thực quản và dạ dày xem có dấu hiệu viêm hay không.
- Sinh thiết: Trong quá trình nội soi đường tiêu hóa trên, bác sĩ sẽ lấy mẫu mô từ thực quản của bạn để xét nghiệm ung thư hoặc nhiễm trùng.
- Theo dõi độ pH thực quản: Bác sĩ sẽ đưa một ống thông (ống mỏng) qua mũi của bạn hoặc làm xét nghiệm pH Bravo để đo nồng độ axit do trào ngược dạ dày thực quản gây ra.
Điều trị Barrett thực quản
Việc điều trị bệnh Barrett thực quản phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh. Nếu tình trạng này không gây ra vấn đề gì, bác sĩ có thể đề nghị theo dõi thường xuyên bằng nội soi do nguy cơ mô bị ung thư.
Các phương pháp điều trị để kiểm soát và ngăn ngừa trào ngược dạ dày thực quản có thể giúp ngăn ngừa bệnh Barrett thực quản trở nên trầm trọng hơn. Phẫu thuật và các liệu pháp khác cũng có thể loại bỏ mô bị tổn thương hoặc tiền ung thư.
Thuốc
Thuốc không kê đơn (OTC) và thuốc theo toa được gọi là thuốc ức chế bơm proton (PPI) có thể giúp điều trị và kiểm soát Barrett thực quản. Các PPI phổ biến bao gồm Nexium 24HR (esomeprazole), Prevacid 24HR (lansoprazole) và Prilosec OTC (omeprazole).
Các loại thuốc OTC khác có thể giúp làm giảm các triệu chứng trào ngược axit và ợ nóng. Chúng bao gồm thuốc kháng axit, chẳng hạn như Tums hoặc Alka-Seltzer (canxi cacbonat) và thuốc ức chế H2, bao gồm Tagamet HB (cimetidine), Pepcid AC (famotidine) và Axid (nizatidine).
Phẫu thuật nội soi
Phẫu thuật nội soi được thực hiện nếu bác sĩ cho rằng bệnh Barrett thực quản của bạn đang tiến triển thành ung thư thực quản.
Trong quá trình điều trị y khoa này, bác sĩ, thường là bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa (bác sĩ chuyên về các vấn đề tiêu hóa) hoặc bác sĩ phẫu thuật, sẽ phá hủy mô bất thường có thể là ung thư hoặc loạn sản (tiền ung thư) từ thực quản của bạn. Sau khi thực hiện thủ thuật, cơ thể bạn sẽ bắt đầu tạo ra các tế bào thực quản bình thường.
Phẫu thuật nội soi bằng phương pháp đốt sóng cao tần bao gồm việc sử dụng nội soi để áp dụng sóng vô tuyến định hướng nhằm đốt cháy mô bất thường. Một lựa chọn khác là liệu pháp quang động hoặc tia laser để loại bỏ chứng loạn sản.
Phẫu thuật
Phẫu thuật có thể được thực hiện trong trường hợp có khả năng mắc ung thư hoặc có nguy cơ mắc ung thư cao.
Cắt bỏ niêm mạc nội soi (EMR) là kỹ thuật có thể được sử dụng trong trường hợp loạn sản hoặc ung thư.
Phẫu thuật cắt thực quản được sử dụng để loại bỏ mô ung thư khỏi thực quản. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ mô bất thường, thay thế bằng mô khỏe mạnh từ dạ dày hoặc ruột già của bạn.
Phòng ngừa
Phòng ngừa bệnh Barrett thực quản có nghĩa là phòng ngừa trào ngược dạ dày thực quản và chứng trào ngược axit có liên quan. Thay đổi lối sống, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, có thể giúp ngăn ngừa các triệu chứng và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
Một số chiến lược có thể giúp ích:
- Tránh hút thuốc
- Ngủ với gối hoặc nêm để nâng đầu lên khoảng 6-8 inch
- Tránh đồ uống có cồn hoặc chứa caffein
- Tránh xa thực phẩm có tính axit (cà chua và cam quýt), sô cô la, bạc hà hoặc thực phẩm cay hoặc nhiều chất béo
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh
- Thường xuyên sàng lọc các dấu hiệu ung thư
Biến chứng
Barrett thực quản không gây tử vong nhưng nếu không được điều trị, tình trạng này và trào ngược dạ dày thực quản mãn tính có thể ảnh hưởng thêm đến các tế bào, dẫn đến ung thư thực quản. Mặc dù chỉ chiếm 1% trong tổng số các trường hợp ung thư nhưng những người mắc bệnh Barrett thực quản có nguy cơ mắc ung thư thực quản cao gấp 11 lần so với những người không mắc bệnh này.
Ung thư thực quản thường không gây ra triệu chứng ở giai đoạn đầu, nghĩa là bệnh thường không được phát hiện cho đến khi đã ở giai đoạn nặng, khi đó việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn. Các dấu hiệu điển hình của tình trạng này bao gồm:
- Khó nuốt
- Cảm giác nóng rát hoặc đau ở ngực
- Ho
- Khàn giọng
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Các triệu chứng ợ nóng và trào ngược ngày càng trầm trọng
Tổng kết
Barrett thực quản xảy ra khi các mô lót thực quản của bạn trở nên bất thường và bị viêm. Tình trạng này có thể có hoặc không gây ra triệu chứng.
Trào ngược (thức ăn trào ngược lên dạ dày) và ợ nóng là một trong những dấu hiệu chính của trào ngược axit, theo thời gian, có thể dẫn đến Barrett thực quản.
Các phương pháp điều trị tình trạng này bao gồm thuốc không kê đơn hoặc thuốc theo toa, theo dõi và thực hiện các thủ thuật y tế hoặc phẫu thuật để loại bỏ mô tiền ung thư.
Câu hỏi thường gặp
Một người mắc Barrett thực quản có thể sống được bao lâu?
Barrett thực quản không gây tử vong. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng Barrett thực quản không ảnh hưởng đến tuổi thọ, nghĩa là những người mắc tình trạng này sống lâu như những người không mắc bệnh. Tuy nhiên, tình trạng này làm tăng nguy cơ ung thư thực quản, có thể gây tử vong.
Barrett thực quản có phát triển thành ung thư không?
Barrett thực quản đặc trưng bởi các tế bào lót thực quản bị biến đổi do tiếp xúc với axit dạ dày. Theo thời gian, các tế bào bất thường này có thể trở thành ung thư, dẫn đến ung thư thực quản.
Mặc dù nguy cơ mắc ung thư thực quản cao hơn nhiều nếu bạn bị Barrett thực quản nhưng bản thân loại ung thư này rất hiếm gặp. Có khoảng 0,5% số người mắc bệnh Barrett thực quản sẽ phát triển thành ung thư thực quản.
Bạn có thể uống rượu khi bị Barrett thực quản không?
Uống rượu có thể làm tăng các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản và gây tổn thương các tế bào lót thực quản theo thời gian. Tác động này có thể làm tăng nguy cơ mắc Barrett thực quản. Vì lý do này, các bác sĩ khuyến cáo những người mắc một trong hai tình trạng trên nên hạn chế hoặc tránh sử dụng rượu.
Nguồn dịch: What To Know About Barrett’s Esophagus (Mark Gurarie) – Health
Mình hy vọng bài viết này có thể truyền cảm hứng cho các bạn, và mình rất mong nhận được sự phản hồi của các bạn về nó.