Kiệt sức do nhiệt là gì? là tình trạng xảy ra khi cơ thể quá nóng do lượng chất lỏng nạp vào không đủ và tiếp xúc lâu với nhiệt độ cao. Đây là một dạng bệnh liên quan đến nhiệt nhẹ hơn so với say nắng, nhưng vẫn cần được xem xét nghiêm túc.
Các triệu chứng phổ biến của kiệt sức do nhiệt bao gồm đổ mồ hôi quá nhiều, chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu, suy nhược và nhịp tim tăng cao. Nếu không được điều trị, kiệt sức vì nóng có thể tiến triển thành say nắng, một tình trạng nghiêm trọng và có khả năng đe dọa tính mạng. Các biện pháp điều trị và phòng ngừa kịp thời là rất quan trọng trong việc kiểm soát tình trạng kiệt sức do nhiệt.
Kiệt sức do nhiệt có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, bất kể tuổi tác hay mức độ thể chất. Tuy nhiên, các nhóm dân số cụ thể, chẳng hạn như người lớn tuổi, trẻ em và những người mắc một số bệnh lý nhất định có thể dễ mắc bệnh hơn.2
Triệu chứng kiệt sức do nhiệt
Triệu chứng kiệt sức vì nóng có thể khác nhau tùy theo từng người, nhưng các dấu hiệu phổ biến cần chú ý bao gồm:
- Đổ quá nhiều mồ hôi
- Cảm thấy khát
- Mệt mỏi và điểm yếu
- Chóng mặt hoặc choáng váng
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Đau đầu
- Chuột rút hoặc yếu cơ (đôi khi được gọi làchuột rút nhiệt)
- Tim đập loạn nhịp
- Ngất xỉu hoặc cảm thấy ngất xỉu
- Lượng nước tiểu giảm
Điều quan trọng cần lưu ý là nếu các triệu chứng của bạn trở nên trầm trọng hơn hoặc nếu bạn cảm thấy lú lẫn, mất ý thức hoặc nhiệt độ cơ thể trên 104°F (40°C), điều đó có thể cho thấy tình trạng nghiêm trọng hơn như say nắng. Điều này đòi hỏi sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nguyên nhân gây kiệt sức do nhiệt?
Nguyên nhân gây kiệt sức do nhiệt chủ yếu liên quan đến việc tiếp xúc với nhiệt độ cao và khả năng điều hòa nhiệt độ của cơ thể không đủ. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
Nhân tố môi trường: Việc tiếp xúc kéo dài với điều kiện thời tiết nóng ẩm, đặc biệt là không có bóng râm hoặc cơ chế làm mát, có thể góp phần gây kiệt sức vì nóng.
Hoạt động thể chất vất vả: Tham gia tập thể dục cường độ cao hoặc gắng sức trong môi trường nóng có thể dẫn đến kiệt sức vì nhiệt, vì cơ thể tạo ra nhiệt nhanh hơn mức có thể tiêu tan.
Hydrat hóa không đủ: Lượng chất lỏng nạp vào không đủ hoặc không thể thay thế chất lỏng bị mất do đổ mồ hôi có thể cản trở khả năng hạ nhiệt của cơ thể, làm tăng nguy cơ kiệt sức vì nóng.
Các cá nhân cụ thể, chẳng hạn như người lớn tuổi, trẻ nhỏ và những người mắc các bệnh lý nền từ trước như bệnh tim hoặc béo phì, có thể dễ bị kiệt sức vì nóng hơn. Hiểu và giải quyết những nguyên nhân này là rất quan trọng trong việc ngăn ngừa kiệt sức vì nóng. Điều cần thiết là phải giữ nước, tránh gắng sức quá mức trong điều kiện nóng bức, mặc quần áo phù hợp và nghỉ ngơi ở những nơi mát mẻ hoặc bóng mát để giảm nguy cơ kiệt sức vì nóng.
Chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và kết quả khám sức khỏe
Kiệt sức do nhiệt thường được chẩn đoán dựa trên các triệu chứng và kết quả khám sức khỏe của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn. Không có xét nghiệm cụ thể nào được thiết kế đặc biệt để chẩn đoán kiệt sức vì nóng.
Tuy nhiên, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể thực hiện một số xét nghiệm nhất định để loại trừ các tình trạng hoặc biến chứng khác có thể xảy ra. Những xét nghiệm này có thể bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp đánh giáchất điện phân mất cân bằng, chẳng hạn như natri thấp (hạ natri máu) hoặc kali thấp (hạ kali máu), có thể xảy ra với các bệnh liên quan đến nhiệt.
- Phân tích nước tiểu: Mẫu nước tiểu có thể được phân tích để kiểm tra tình trạng mất nước hoặc các bất thường khác.
- Đo nhiệt độ cơ thể cốt lõi: Trong một số trường hợp, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể đo nhiệt độ cơ thể cốt lõi của bạn bằng nhiệt kế trực tràng hoặc nhiệt kế đo tai hồng ngoại. Điều này có thể giúp xác định xem nhiệt độ cơ thể của bạn có tăng đáng kể hay không.
Điều quan trọng cần lưu ý là những xét nghiệm này thường không cần thiết để chẩn đoán kiệt sức vì nóng trong hầu hết các trường hợp. Chẩn đoán thường được thực hiện dựa trên các triệu chứng, tiền sử bệnh và các tình huống xung quanh việc bạn tiếp xúc với nhiệt. Nếu có lo ngại về một bệnh liên quan đến nhiệt nghiêm trọng hơn như sốc nhiệt, các xét nghiệm bổ sung như nghiên cứu hình ảnh hoặc các xét nghiệm khác trong phòng thí nghiệm có thể được yêu cầu để đánh giá tổn thương nội tạng hoặc các biến chứng khác.
Phương pháp điều trị kiệt sức do nhiệt
Việc điều trị kiệt sức do nhiệt tập trung vào việc làm mát cơ thể và bổ sung chất lỏng và chất điện giải. Một số biện pháp chung có thể được thực hiện bao gồm:
- Di chuyển ngay đến môi trường ít nóng hơn, tốt nhất là trong nhà có máy lạnh
- Nới lỏng quần áo không cần thiết hoặc chật để hỗ trợ tản nhiệt
- Thường xuyên uống từng ngụm nước mát
- Thoa nước mát lên da bằng khăn ướt, bọt biển hoặc phun sương. Quạt hoặc sử dụng lưu thông không khí có thể giúp nâng cao hiệu quả làm mát. Nếu có thể, tắm nước mát cũng có thể hữu ích.
- Nhận trợ giúp y tế ngay lập tức nếu:6
Các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn
- Bạn đang nôn mửa
- Các triệu chứng tiếp tục trong một giờ hoặc hơn
- Điều quan trọng cần nhớ là các bước này là những khuyến nghị chung và có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng kiệt sức vì nóng và hoàn cảnh cá nhân. Nếu các triệu chứng của bạn kéo dài hoặc trầm trọng hơn hoặc nếu có dấu hiệu say nắng (chẳng hạn như lú lẫn, mất ý thức, co giật, hoặc nhiệt độ cơ thể trên 104°F/40°C, hãy đến phòng cấp cứu hoặc gọi 911 ngay lập tức.
Luôn tham khảo ý kiến nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để được chẩn đoán chính xác và điều trị thích hợp cho tình trạng kiệt sức do nhiệt hoặc bất kỳ tình trạng bệnh lý nào khác liên quan đến nhiệt.
Ngăn ngừa kiệt sức vì nóng là điều cần thiết
Ngăn ngừa kiệt sức vì nóng là điều cần thiết, đặc biệt là khi thời tiết nóng bức hoặc khi tham gia các hoạt động thể chất vất vả. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ kiệt sức vì nóng:
- Uống nhiều nước, ngay cả trước khi bạn cảm thấy khát
- Ăn mặc phù hợp hoặc mặcquần áo nhẹ, rộng rãi
- Lên kế hoạch cho các hoạt động ngoài trời của bạn vào những thời điểm mát mẻ hơn trong ngày
- Nghỉ giải lao thường xuyên nếu bạn đang làm việc hoặc tập thể dục ngoài trời trong điều kiện nắng nóng
- Ở trong môi trường mát mẻ khi thời tiết nóng
- Sử dụngchống nắng với chỉ số SPF cao và đội mũ rộng vành và đeo kính râm để che mặt và mắt
- Hãy chú ý đến thuốc: Một số loại thuốc có thể khiến bạn dễ mắc các bệnh liên quan đến nhiệt. Tham khảo ý kiến của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về bất kỳ tác dụng phụ tiềm ẩn nào và các biện pháp phòng ngừa liên quan đến thuốc của bạn.
Bằng cách làm theo các biện pháp phòng ngừa này, bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ kiệt sức vì nóng và tận hưởng các hoạt động ngoài trời một cách an toàn trong điều kiện thời tiết nóng bức.
Các biến chứng kiệt sức do nhiệt
Kiệt sức do nhiệt, nếu không được điều trị hoặc nếu bạn tiếp tục tiếp xúc với điều kiện nóng bức, có thể tiến triển thành các bệnh nghiêm trọng hơn liên quan đến nhiệt, bao gồm cả say nắng. Các biến chứng có thể phát sinh hoặc liên quan đến kiệt sức vì nóng bao gồm:
- Đột quỵ nhiệt: Một tình trạng đe dọa tính mạng xảy ra khi nhiệt độ cơ thể cốt lõi của cơ thể tăng lên đến mức nguy hiểm (thường trên 104°F hoặc 40°C).Mất nước: Điều này thường liên quan đến việc mất chất lỏng đáng kể thông qua đổ mồ hôi. Mất nước nghiêm trọng có thể dẫn đến các biến chứng như mất cân bằng điện giải, các vấn đề về thận và giảm lượng máu, có thể làm căng hệ thống tim mạch của bạn.Mất cân bằng điện giải: Đổ mồ hôi kéo dài và lượng chất lỏng không đủ có thể dẫn đến mất cân bằng các chất điện giải như natri, kali và magiê.
- Chuột rút nhiệt: Co thắt cơ liên quan đến đổ mồ hôi quá nhiều và mất nước xảy ra trong hoặc sau khi hoạt động thể chất cường độ cao trong môi trường nóng.Phát ban nhiệt: Một tình trạng da phổ biến xảy ra trong môi trường nóng ẩm, phát triển khi ống dẫn mồ hôi bị tắc nghẽn, giữ mồ hôi bên dưới da.
Lời kết
Kiệt sức do nhiệt là tình trạng xảy ra khi cơ thể quá nóng do tiếp xúc lâu với nhiệt độ cao và lượng chất lỏng nạp vào không đủ. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đổ mồ hôi nhiều, mệt mỏi, chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, nhịp tim nhanh và chuột rút cơ bắp.
Nếu bạn đang bị kiệt sức vì nóng, điều quan trọng là phải hành động ngay lập tức để ngăn chặn tình trạng tiến triển thành bệnh nghiêm trọng hơn liên quan đến nhiệt. Các bước ban đầu bao gồm di chuyển đến khu vực mát mẻ, có bóng râm, nghỉ ngơi, nới lỏng quần áo chật, cho uống nước mát và sử dụng nước mát hoặc quạt để hạ nhiệt độ cơ thể.
Ngăn ngừa kiệt sức do nhiệt bao gồm việc bổ sung đủ nước, lên kế hoạch cho các hoạt động vào những thời điểm mát mẻ hơn trong ngày và nghỉ ngơi thường xuyên ở những nơi râm mát hoặc mát mẻ. Hãy tham khảo ý kiến nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để được chẩn đoán chính xác và điều trị thích hợp nếu bạn nghi ngờ kiệt sức vì nóng hoặc lo ngại về các tình trạng khác liên quan đến nhiệt.
Mình rất cần ý kiến của các bạn để cải thiện bài viết, hãy giúp mình bằng cách để lại bình luận nhé.