Các ông lớn công nghệ như Google, YouTube, Facebook thường bị chỉ trích vì không đảm bảo quyền riêng tư và an toàn cho người dùng trên mạng, đặc biệt là trẻ em. Mới đây một sự việc nghiêm trọng đã khiến một số sản phẩm của Google bị cấm trong các trường học tại Đan Mạch.
Trong lĩnh vực giáo dục, Google hiện là nền tảng chiếm ưu thế trên toàn thế giới với những sản phẩm như laptop Chromebook được học sinh sinh viên sử dụng phổ biến và bộ công cụ Google Classroom giúp tổ chức việc dạy và học hiệu quả.
Tuy nhiên gần đây những vấn đề về bảo mật dữ liệu và an toàn cho trẻ em trên mạng khiến Google có thể bị cấm sử dụng ở một số nước, thậm chí là tất cả các nước thuộc Liên minh Châu Âu EU. Lý do cụ thể là gì?
Google bị cấm trong trường học ở Đan Mạch
Tháng 7/2022, cơ quan bảo vệ dữ liệu Datatilsynet của Đan Mạch đã ra quyết định cấm sử dụng laptop Chromebook và bộ ứng dụng Workspace của Google tại thành phố Helsingør của nước này với lý do liên quan đến bảo mật dữ liệu.
Nguồn gốc của sự việc này đã bắt đầu từ tháng 12/2019, khi một người đàn ông tên là Jesper Graugaard khiếu nại với Datatilsynet về vấn đề đảm bảo an toàn dữ liệu cho đứa con trai 8 tuổi của mình ở trường học. Cậu bé được nhà trường cung cấp tài khoản YouTube trong đó ghi rõ tên đầy đủ, trường và lớp, khiến ông Graugaard lo ngại về việc Google không đảm bảo an toàn thông tin và không cho phép nhà trường tạo tài khoản cho con mình.
Sau khi xem xét khiếu nại, đến tháng 9/2021 Datatilsynet đã quyết dịnh yêu cầu các cơ sở giáo dục ở thành phố Helsingør phải đánh giá mức độ an toàn dữ liệu người dùng trong Chromebook và G-Suite. Tháng 7/2022, cơ quan này kết luận rằng quá trình xử lý dữ liệu của Google không đảm bảo theo tiêu chuẩn của Quy định Chung về Bảo vệ Dữ liệu (GDPR) của EU, từ đó đưa ra những quy định như sau:
- Cấm sử dụng Google Workspace cho đến khi có đủ thông tin để đánh giá tác động của nó và cho đến khi hoạt động xử lý của Workspace phù hợp với GDPR.
- Đối với thành phố Helsingør, ngưng thực hiện các hoạt động xử lý mà dữ liệu được chuyển đến các nước thứ ba mà không được bảo vệ đúng mức cần thiết.
Bên cạnh những vấn đề như Google theo dõi người dùng và nhắm mục tiêu quảng cáo, Datatilsynet lo ngại rằng giáo viên và học sinh ở Helsingør có nguy cơ bị theo dõi bởi chính quyền Mỹ. Ngoài ra cơ quan này cũng cảnh báo thành phố rằng việc sử dụng các chương trình tiện ích bổ sung của Google G-Suite mà không đánh giá vấn đề bảo vệ dữ liệu cũng là vi phạm quy định bảo vệ dữ liệu.
Chromebook và Workspace cho mục đích giáo dục đã bị cấm ở Helsingør từ ngày 3/8/2022, đồng thời Google Cloud cũng bị cấm sử dụng cho mục đích xử lý dữ liệu trong phạm vi thành phố này. Theo Datatilsynet, những hành vi vi phạm lệnh cấm có thể bị phạt tiền hoặc tối đa 6 tháng tù.
Quyết định cấm Google tại Helsingør có ảnh hưởng gì đối với Đan Mạch và EU?
Quy định chung về bảo vệ dữ liệu (GDPR) của EU là một phần trong bộ luật bảo vệ quyền riêng tư của Liên minh Châu Âu và Luật nhân quyền quốc tế, với mục đích bảo vệ dữ liệu của người dùng cá nhân cũng như kiểm soát những ai có quyền truy cập dữ liệu. Quy định được áp dụng cho tất cả các nước thuộc EU nhưng mỗi quốc gia thành viên có cơ quan riêng để thực hiện một cách phù hợp với điều kiện của từng nước.
Quyết định của Datatilsynet dẫn đến việc cấm sử dụng Google trong các cơ sở giáo dục có thể khuyến khích nhiều học sinh và phụ huynh khác lên tiếng về những vấn đề của nền tảng công nghệ khổng lồ này. Nếu sự phản đối của người dùng quá lớn, hoàn toàn có khả năng Google sẽ bị “cấm cửa” ở các trường học phổ thông và đại học trên toàn Đan Mạch, thậm chí cả những nước khác.
Có giải pháp nào để thay thế Google Classroom?
Các sản phẩm của Google như Chromebook và dịch vụ phần mềm Classroom đã được thiết kế tối ưu phục vụ cho việc dạy và học, có nhiều ưu điểm như giá rẻ, thậm chí các phần mềm thường miễn phí, do đó được sử dụng phổ biến trên khắp thế giới. Nhưng phổ biến không có nghĩa là không thể thay thế.
Có một số công cụ mà giáo viên và học sinh có thể sử dụng thay cho Google Classroom, ví dụ như Moodle tạo ra môi trường học tập tuyệt vời và có ưu điểm là mã nguồn mở cho tất cả mọi người. Ngoài ra Nextcloud cũng là một nền tảng cung cấp gần như đầy đủ mọi công cụ cần thiết cho việc học online.
Điều đặc biệt là các ứng dụng này hoàn toàn đáp ứng quy định của GDPR và dữ liệu của chúng có thể được lưu trữ ngay trên các thiết bị của trường học, do đó không có nguy cơ bị lộ dữ liệu ra nước ngoài. Dòng laptop Chromebook giá rẻ của Google cũng có thể được thay thế bằng các loại laptop cũ dùng hệ điều hành Linux phù hợp cho học sinh.
Các vấn đề pháp lý khác của Google ở châu Âu
Google từ lâu đã gặp rắc rối với các quy định của EU, đặc biệt là vấn đề độc quyền chức năng tìm kiếm trên các thiết bị Android cũng như việc lưu trữ và xử lý dữ liệu bên ngoài châu Âu. Việc vi phạm GDPR tại Đan Mạch lần này chỉ là giọt nước làm tràn ly bởi dù sao Google cũng là một công ty hoạt động vì lợi nhuận và không có thứ gì của họ là thực sự miễn phí cả.
Mời bạn xem thêm các bài viết liên quan:
- Google luôn chỉ trích Apple nhưng lại đưa các tính năng trên iPhone sang Google Pixel
- Apple và Samsung, rốt cuộc ai mới là “đạo nhái”?
Hãy theo dõi BlogAnChoi để cập nhật nhiều thông tin bổ ích nhé!
