Thời tiết thay đổi, đặc biệt sau covid-19, chúng ta dễ bị ho. Cùng phân tích 5 bệnh ho thường gặp và tìm hiểu xem bị ho kiêng ăn gì và cách giảm ho nhanh chóng.
5 kiểu ho thường gặp
Ho thực chất là cơ chế bảo vệ của cơ thể. Khi một vật lạ xâm nhập vào cơ thể, lông mao trên đường hô hấp sẽ đẩy vật lạ ra ngoài. Tuy nhiên, khi vật lạ vượt quá phạm vi tải trọng của lông mao, vật lạ sẽ phải bị đẩy ra ngoài một cách mạnh mẽ. Sự di chuyển mạnh mẽ ra ngoài này chính là “ho”. Trong y học Trung Quốc có câu: “Tất cả các cơ quan nội tạng đều có thể gây ho”, có nghĩa là có nhiều lý do gây ho. Ho thường được chia thành năm loại dựa trên kiểu ho:
Ho khan (không có đờm)
Thường gặp trong các trường hợp dị ứng, môi trường khô, bệnh phổi, hít phải bụi/không khí lạnh/khói dày đột ngột, v.v., khiến các lông mao ở đường hô hấp co lại, gây ra ho.
Ho có đờm
Thường do cảm lạnh, viêm phế quản và viêm phổi gây ra. Thông thường, sự xuất hiện của “đờm” là do cơ thể tiết ra nhiều chất nhầy, nước bọt và các chất tiết khác để pha loãng vi-rút trong cơ thể, làm trầm trọng thêm tình trạng kích ứng đường hô hấp và gây ho. Bác sĩ Lin Kunli cũng nhắc nhở rằng các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên đặc biệt dễ xảy ra trong thời điểm “chuyển từ đông sang xuân” và cần được chú ý nhiều hơn.
Ho về đêm
Có thể liên quan đến trào ngược dạ dày thực quản, trào ngược axit, hen suyễn hoặc dị ứng. Đặc biệt, các khí sinh ra trong cơ thể do trào ngược dạ dày thực quản và trào ngược axit sẽ đi qua đường hô hấp gây kích ứng thanh quản, khiến các triệu chứng ho về đêm trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, cần đặc biệt chú ý đến nhiệt độ và độ ẩm trong chế độ ăn uống và giấc ngủ để làm giảm các triệu chứng ho.
Ho mãn tính (hơn 3 tuần)
Có thể là viêm phế quản mãn tính hoặc bệnh lao. Bạn nên đi khám bác sĩ để được điều trị, xác nhận tình trạng sức khỏe và kê đơn thuốc phù hợp để cải thiện tình trạng bệnh.
Ho và thở khò khè
Có thể đó là vấn đề về hen suyễn hoặc co thắt phế quản. Bạn cũng nên đi khám bác sĩ để được điều trị nhằm giảm ho và thở khò khè.
Cách giảm ho nhanh chóng
Y học cổ truyền cho rằng thực phẩm có những đặc tính khác nhau, có thể chữa ho cũng có thể gây ho. Vì vậy, nếu không chắc chắn về các loại đồ ăn, bạn có thể thử các phương pháp sau để giảm ho:
Xoa bóp huyệt đạo giúp giảm ho
Đây là cách dễ dàng và tiện lợi để giảm ho mà bạn có thể thực hiện mọi lúc, mọi nơi! Theo lý thuyết của Y học cổ truyền, việc xoa bóp các huyệt đạo cụ thể có thể giúp làm dịu cơn khó chịu ở cổ họng và giảm ho. Hai huyệt đạo được khuyến nghị nhiều nhất là Hợp Cốc và Ngư Tế (xem hình bên dưới). Khi bạn cảm thấy ngứa họng hoặc ở trong môi trường dễ gây ho, bạn có thể bắt đầu xoa bóp ngay hai huyệt đạo này, ấn trong 2 đến 3 phút mỗi lần, để giúp khí quản giãn ra và giảm cơn khó chịu khi ho!
- Huyệt Hợp Cốc: nằm giữa ngón cái và ngón trỏ, ấn dọc theo mép xương để có kết quả tốt hơn
- Huyệt Ngư tế: nằm ở giữa lòng bàn tay phình ra dưới ngón cái, thường dùng để giảm ho
Uống nhiều nước ấm
Ho do cảm lạnh và cúm là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Nguyên nhân là do đường hô hấp có dịch tiết rất đặc, vượt quá sức chịu đựng của lông mao. Do đó, cần phải ho để tránh tắc nghẽn đường hô hấp. Do đó, uống nhiều nước ấm có thể làm giảm nồng độ dịch tiết và giảm ho.
Giảm đồ ăn cay
Khi bị ho, ngoài việc tránh các loại thực phẩm cay, ngọt, chiên, nướng và các loại thực phẩm gây kích ứng khác, bạn cũng cần kiểm soát lượng đồ uống chứa caffein và các sản phẩm từ sữa. Trong đó, các sản phẩm từ sữa do có kết cấu tương đối đặc nên sẽ làm tăng tiết đờm và dẫn đến ho dữ dội hơn. Những người bị trào ngược dạ dày thực quản nên cố gắng tránh xa chúng.
Uống một lượng vitamin C thích hợp
Khuyến cáo trẻ em trên 13 tuổi và người lớn có thể uống 100 mg vitamin C mỗi ngày và giới hạn tối đa là 2000 mg
Dung máy sấy nóng giảm ho
Dùng máy sấy tóc thổi vào huyệt Phong Trì ở sau gáy (huyệt nơi gáy gặp chân tóc)
Massage cổ giúp giảm ho
Thoa tinh dầu/dầu dưỡng da mặt/dầu cọp lên phía trước cổ, bắt đầu từ phần lõm giữa xương đòn và di chuyển lên trên ra toàn bộ phía trước cổ.
Bị ho kiêng ăn gì
Khi bị ho, bạn nên tránh những thực phẩm gây kích ứng, thực phẩm lạnh cũng có thể khiến đường hô hấp trên hoặc đường tiêu hóa co thắt nhiều hơn. Khi khí quản bị hẹp, cơ thể chúng ta sẽ buộc đường thở mở ra thông qua ho để duy trì quá trình thở thông suốt.
Khi bị ho, ngoài việc tránh đồ uống ngọt, chiên, nướng, cay, đá và có chứa caffein, bạn cũng nên tránh các thành phần và trái cây lạnh và ngọt. Những loại phổ biến bao gồm:
Hoa quả: Không nên ăn cam, quýt, dưa hấu, lê, nước dừa, bưởi, cà chua, thanh long, quả loquat, dứa, kiwi, hồng, dưa lưới. Các loại rau củ chứa nhiều chất nhầy như khoai sọ, củ từ, mồng tơi, rau đay… Lượng chất nhầy trong các loại thực phẩm này khiến cơ thể tăng tạo đờm nhớt và kéo theo một loạt các cơn ho dai dẳng.
Thực phẩm: Không nên ăn cần tây, măng, măng, măng tây, cà tím, mướp, dưa chuột, bí đao, mướp đắng, ngưu bàng, lô hội, tảo bẹ, cải thảo, cải bắp, cải tuyết, củ sen
Gia vị: Không nên dùng mù tạt, ớt, quế, thì là, hồi, cà ri
Hạn chế thực phẩm tanh hay các loại hải sản: Theo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa, bệnh nhân bị ho (đặc biệt là do hen suyễn) không nên tiêu thụ các món có mùi tanh. Cụ thể là các loại hải sản như tôm, mực, cá, cua, ốc… Lý do là vì trong hải sản chứa rất nhiều protein, một chất có thể gây dị ứng và khiến cơn ho không dứt, bệnh lâu khỏi. Bên cạnh đó, một số trường hợp khi tiêu thụ các món ăn có mùi tanh lại cảm thấy khó thở, buồn nôn, nôn ói… Điều này vô tình kích ứng niêm mạc cổ họng và sinh ra các cơn ho dai dẳng hơn.
Nên ăn gì để giảm ho?
Lời khuyên là bạn nên ăn những loại thực phẩm và trái cây được coi là “trung tính” trong y học cổ truyền, chẳng hạn như:
Hoa quả: Quất, chanh, ổi, táo, đu đủ, sung, nho, mận, mâm xôi, dâu tây, cam, dâu tằm
Thực phẩm: Củ cải trắng, rau bina, bắp cải, đậu bắp, súp lơ, khoai mỡ, rau muống, hoa cúc, đậu xanh, khoai lang, khoai môn, ngô, mộc nhĩ, nấm, vỏ quýt, cam thảo…
Các loại canh rau củ:
Bên cạnh danh sách các thực phẩm người bị ho không được ăn gì, người bệnh có thể tham khảo một số món ăn vừa bổ dưỡng, vừa ngon miệng và còn giúp giảm triệu chứng ho hiệu quả:
- Canh rau má: Món canh rau má thịt heo là một món ăn thanh mát, có thể hỗ trợ chữa chứng ho khan, ho lâu ngày hiệu quả;
- Canh củ cải: Đây là một món ăn được chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng cho người bị ho vì khả năng chữa ho khan hiệu quả;
- Canh mướp hương: Món canh này không chỉ ngon miệng mà còn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết. Đồng thời, canh mướp hương có khả năng giảm ho, giảm viêm họng nhanh chóng. Bệnh nhân có thể sử dụng mướp hương nấu chung với rau mồng tơi, thịt băm…;
- Giá đậu: Đây là loại thực phẩm giúp giảm những cơn đau họng, khàn tiếng, đầy bụng… Do đó, chỉ cần chế biến đơn giản bằng cách luộc, ép nước uống hoặc nấu canh đều có thể mang lại hiệu quả giảm ho nhanh chóng;
- Canh cải cúc: Cải cúc là loại rau có thể tiêu đờm, giảm viêm và hạn chế tình trạng đau họng. Bệnh nhân bị ho có thể nấu cải cúc với thịt lợn, hành, gừng để tạo ra món ăn vừa ngon miệng vừa đẩy lùi ho nhanh chóng.
Bị ho có nên ăn lê?
Nhiều người nghĩ đến “lê hầm đường phèn” khi bị cảm lạnh và ho, nhưng thực tế nó không phù hợp với mọi loại ho! Lê ngọt, nhiều nước và thành phần dưỡng ẩm, thích hợp cho các cơn ho do khô, ho không đờm. Tuy nhiên, nếu là ho cấp tính hoặc ho theo mùa, việc hầm lê có thể phản tác dụng! Loại ho này thường đi kèm với tăng tiết đờm, và tác dụng làm ẩm phổi của lê sẽ làm cho dịch tiết trong đường hô hấp trở nên nhớt hơn, làm trầm trọng thêm cơn ho.
Một số thông tin khác:
- Chữa cảm cúm bằng máy sấy: 8 cách chữa bệnh bằng máy sấy tóc hiệu quả
- 11 dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý tuyến giáp mà bạn cần lưu ý
- 15 thực phẩm chứa chất béo lành mạnh giúp kiểm soát cholesterol
- 8 lợi ích của dầu argan đối với sức khỏe mà bạn có thể chưa biết!
- 7 lời khấn nguyện vào mỗi sớm mai: Đọc để chữa lành, thanh lọc tâm hồn
Các bạn có thể giúp mình hoàn thiện bài viết bằng cách để lại ý kiến của bạn ở phần bình luận.