Vua James VI và I thường bị lu mờ trong lịch sử bởi những người phụ nữ hoàng gia khác. Ông là con duy nhất của Mary, Nữ hoàng Scotland và trở thành Vua James VI của Scotland khi bà buộc phải thoái vị vào năm 1567. Sau đó vào năm 1603, khi Elizabeth I qua đời khi không có con, ông kế vị ngai vàng Anh và trở thành James I của Anh. Hai vị nữ hoàng nổi tiếng này thu hút nhiều sự chú ý nhưng James cũng là một người cai trị rất thú vị. Hãy cùng BlogAnChoi tìm hiểu 10 sự thật thú vị về James VI và I – vị vua đầu tiên cai trị cả Scotland và Anh nhé.
- 1. James VI và I trở thành vua của Scotland mới 13 tháng tuổi
- 2. Scotland được cai trị bởi các quan nhiếp chính cho đến năm 1579, nhưng James VI và I chỉ thực sự nắm quyền vào năm 1583
- 3. James VI và I khởi đầu các phiên tòa xét xử phù thủy Scotland
- 4. Ông là một tác giả
- 5. Sau khi trở thành vua nước Anh vào năm 1603, James VI và I đã cố gắng thống nhất Scotland và Anh
1. James VI và I trở thành vua của Scotland mới 13 tháng tuổi
James sinh ra ở lâu đài Edinburgh vào ngày 19 tháng 6 năm 1566 bởi nữ hoàng Scotland Mary và người chồng thứ hai của bà, huân tước Darnley Henry Stuart. Darnley bị sát hại 8 tháng sau đó, có thể là do người sắp trở thành chồng thứ ba của Mary, bá tước xứ Bothwell James Hepburn. Giới quý tộc Scotland tức giận đã nổi dậy và bỏ tù Mary ngay sau cuộc hôn nhân của họ.
Ngày 24 tháng 7 năm 1567, họ buộc bà phải thoái vị. Vương miện được trao cho cậu bé James mới 13 tháng tuổi – người mà Mary không bao giờ gặp lại trong 20 năm bị giam cầm trước khi bị hành quyết vào năm 1587.
Có khá nhiều thuyết âm mưu xung quanh vị vua trẻ. Có tin đồn thực ra ông là con hoang của David Rizzio, thư ký riêng của Mary, một tin đồn khác là James chết ngay sau khi sinh và được thay thế bởi một đứa bé khác không có huyết thống hoàng gia. Nhưng các nhà sử học không tin tưởng những lời đồn này.
2. Scotland được cai trị bởi các quan nhiếp chính cho đến năm 1579, nhưng James VI và I chỉ thực sự nắm quyền vào năm 1583
Trong khi vị vua trẻ được hướng dẫn cách cai trị đất nước thì Scotland nằm dưới sự kiểm soát của bốn quan chính : Bá tước Moray, Lennox, Mar và Morton.
Năm 1582, một nhóm quý tộc bất mãn đã bắt cóc vị vua thiếu niên trong một cuộc tranh giành quyền lực mà ngày nay được gọi là Cuộc đột kích Ruthven. Khi James trốn thoát vào năm 1583 – lúc đó ông 17 tuổi – thì mới thực sự nắm giữa quyền lực tại Scotland chứ không còn là vua bù nhìn nữa.
3. James VI và I khởi đầu các phiên tòa xét xử phù thủy Scotland
Phù thủy coi là tội phạm ở Scotland từ năm 1563, nhưng phải đến thời kì cai trị của James VI thì nó mới thực sự trở thành nỗi kinh hoàng trên toàn quốc. Nhà vua tin rằng các phù thủy đã cố giết cả ông và vợ mình, công chúa Anne của Đan Mạch, bằng cách triệu hồi thời tiết xấu. Cặp đôi kết hôn vào tháng 8 năm 1589 và ngay sau đó, công chúa Đan Mạch lên đường đến Scotland. Một cơn bão dữ dội đã buộc hạm đội phải tìm nơi trú ẩn ở Na Uy và chính James đã vượt qua Biển Bắc Đại Tây Dương đầy bão tố để đón cô dâu của mình.
Agnes Sampson thú nhận – sau khi bị tra tấn – rằng cô là thành viên của một nhóm phù thủy chuyên yểm bùa để gây tai họa cho chuyến hành trình của cặp đôi hoàng gia. Các chi tiết của phiên tòa phù thùy đã được xuất bản trong một cuốn sách nhỏ, có tựa đề Tin tức từ Scotland (1591), như một phần trong cuộc tấn công của James vào thuật phù thủy. Ông cũng đã viết cuốn sách của riêng mình, Daemonologie (1597) để giải thích và phỉ báng ma thuật đen.
Nỗ lực truy tố cái gọi là phù thủy của James đạt hiệu quả cao: khoảng 2500 “phù thủy” đã bị hành quyết trong các phiên tòa xét xử phù thủy ở Scotland, gấp năm lần tỷ lệ hành quyết trung bình tại châu Âu. (Vào thời điểm này chỉ có khoảng 1 triệu người sống ở Scotland.)
4. Ông là một tác giả
Mặc dù bận rộn với các nhiệm vụ hoàng gia, James vẫn có thời gian để viết sachs. Ngoài chuyên luận về thuật phù thủy, nhà vua còn làm thơ – His Majesties Poetical Exercises at Vacant Houres (1591), viết một cuốn sách nhỏ về việc ông ghét hút thuốc – A Counterblaste to Tobacco (1604), các tác phẩm về triết học chính trị bao gồm The True Law of Free Monarchies (1598) và Basilikon Doron (1599).
Cuốn The True Law of Free Monarchies giải thích niềm tin của ông vào quyền thiêng liêng của các vị vua, trong khi cuốn Basilikon Doron là cẩm nang về vương quyền cho con trai cả của ông, Henry. Khi Henry qua đời vì bệnh thương hàn vào năm 1612 – lúc mới 18 tuổi, cuốn sách được chuyển cho con trai thứ hai của James, người sau này trở thành vua Charles I.
5. Sau khi trở thành vua nước Anh vào năm 1603, James VI và I đã cố gắng thống nhất Scotland và Anh
Khi James thừa kế ngai vàng nước Anh, ông hứa sẽ đến thăm Scotland ba năm một lần. Nhưng ông chỉ quay lại một lần vào năm 1617. Mặc dù James giành được quyền kiểm soát nước Anh và mở rộng ra xứ Wales và Ireland nhưng các quốc gia này vẫn là những thể chế riêng biệt được điều hành bởi các nghị viện khác nhau.
James đã cố gắng thống nhất hoàn toàn Scotland và Anh khi tuyên bố trong một bài phát biểu trước quốc hội năm 1604 rằng Chúa đã “tạo ra tất cả chúng ta trên một hòn đảo, bao quanh một vùng biển và về bản chất là không thể chia cắt”. Trong suy nghĩ của ông, việc các quốc gia tách biệt khiến ông trở thành “người theo chủ nghĩa đa thê, một chồng của hai vợ”. Ông tự gọi mình là “vua của Great Brittaine” – một danh hiệu không có thẩm quyền pháp lý. Cả người Scotland và người Anh đều không muốn thống nhất và đề xuất của James đã bị từ chối .
Liên minh chính thức của Scotland và Anh với tư cách là Vương quốc Anh đã không được thực hiện mãi cho đến năm 1707 . Tuy nhiên, lá cờ quốc gia của Vương quốc Anh – Union Jack – có thể được bắt nguồn từ mong muốn của James về sự thống nhất.
Bạn có thể đọc thêm:
Các bạn hãy đóng góp thêm ý kiến để bài viết trở nên đầy đủ và thú vị hơn nữa giúp mình nhé.