Làn da bị cháy nắng là nỗi ám ảnh của bạn mỗi khi vui chơi ngoài trời? Bên cạnh việc thoa kem chống nắng thì bổ sung thêm một số loại thực phẩm vào chế độ ăn hằng ngày có thể giúp bảo vệ da khỏi các tia bức xạ có hại từ mặt trời. Hãy cùng BlogAnChoi khám phá nhé!
Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để dạo chơi ngoài trời, nhưng chúng ta đều biết tác hại của việc tiếp xúc lâu với tia UV. Các loại kem chống nắng có chỉ số SPF cao sẽ là sự lựa chọn hàng đầu để bảo vệ làn da trước ánh nắng gay gắt, nhưng một số loại thực phẩm cũng có thể bổ sung cho bạn một lớp “lá chắn” để chống lại tác động nguy hiểm của mặt trời.
Tất nhiên các thực phẩm giàu dinh dưỡng này không thể thay thế các loại kem chống nắng chất lượng tốt, nhưng nếu ăn chúng thường xuyên thì bạn có thể bảo vệ làn da của mình một cách tự nhiên và từ trong ra ngoài. Hãy cùng xem chúng là gì nhé.
1. Cà chua
Khoa học từ lâu đã chỉ ra lợi ích của cà chua về tác dụng chống nắng. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 10 năm 2012 trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Mỹ cho biết: các thực phẩm giàu lycopene – một sắc tố trong thực vật có đặc tính chống oxy hóa – có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của cháy nắng, đồng thời tăng độ ẩm và độ đàn hồi của da.
Những người tham gia nghiên cứu đã tiêu thụ khoảng 2,5 muỗng canh bột cà chua mỗi ngày trong thời gian 10 tuần. Mặc dù điều đó không thể áp dụng cho tất cả mọi người trong cuộc sống bình thường, nhưng các chuyên gia tin rằng có thể đạt được hiệu quả tương tự bằng cách bổ sung thêm nhiều thực phẩm giàu lycopene vào chế độ ăn uống hằng ngày của bạn.
Các chuyên gia cũng khuyên rằng không nên dùng mãi một loại thức ăn nào đó. Thay vì ăn bột cà chua từ ngày này sang ngày khác, bạn có thể bổ sung đa dạng các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và chứa nhiều lycopene từ loại quả này, chẳng hạn như cà chua tươi nguyên trái, nước ép, hay xốt cà chua. Đó là một cách để tối ưu hóa tác dụng chống nắng của chúng.
Bạn có thể mua bột cà chua tại đây
Các nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra rằng thưởng thức món cà chua nấu trong dầu ô liu có thể làm tăng sự hấp thụ lycopene.
2. Dưa hấu
Một trong những nguồn cung cấp lycopene dồi dào khác là dưa hấu – loại trái cây được yêu thích vào mùa hè. Trên thực tế dưa hấu chứa nhiều lycopene hơn khoảng 40% so với cà chua có cùng khối lượng, theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Thực nghiệm và Lâm sàng.
Ngoài ra dưa hấu còn có tác dụng bổ sung nước cho cơ thể tốt hơn hầu hết các loại trái cây khác, làm cho nó trở thành sự lựa chọn hoàn hảo để có làn da khỏe mạnh. Một lưu ý dành cho bạn khi ăn dưa hấu là những phần màu đỏ đậm có chứa nhiều lycopene hơn chỗ màu vàng hoặc xanh lá.
3. Quả nho
Các nghiên cứu sơ bộ cho thấy nho có thể có tác dụng bảo vệ chống lại ánh sáng. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Alabama đã cho 19 người trưởng thành khỏe mạnh ăn loại bột làm từ nho đông khô trong 14 ngày. Họ đã đo độ nhạy cảm của những người tham gia đối với tia UV trước và sau 14 ngày đó.
Kết quả cho thấy rằng lượng ánh sáng cần thiết để gây ra hiện tượng đỏ da rõ rệt cao hơn gần 75% sau hai tuần ăn bột. Nói cách khác, bột nho dường như đã giúp da chống lại tác hại của tia UV. Kết quả quan sát mẫu da cũng cho thấy có ít tổn thương DNA hơn và ít tế bào da chết hơn.
Nghiên cứu này được công bố vào tháng 1 năm 2021 trên Tạp chí của Viện Da liễu Mỹ. Mặc dù số người tham gia rất ít và cần phải nghiên cứu thêm, nhưng chúng ta đều biết nho có nhiều lợi ích khác cho cơ thể, vì vậy ăn nho thường xuyên sẽ không có hại gì. Lượng bột được sử dụng trong nghiên cứu tương đương với khoảng 2 cốc nho mỗi ngày.
Nghiên cứu trước đây trên chuột đã phát hiện ra các hợp chất tự nhiên trong nho được gọi là polyphenol dường như làm giảm tác động của bức xạ UV. Khi thử với con người, các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy kết quả tương tự.
Bác sĩ Craig A. Elmets, giáo sư da liễu tại Đại học Alabama và là tác giả chính của nghiên cứu năm 2021 cho biết: “Polyphenol có tác dụng chống oxy hóa. Bằng cách ức chế hiện tượng stress oxy hóa, polyphenol ngăn chặn tình trạng viêm và giảm sự chết của các tế bào da.”
Tuy nhiên hiệu quả của chất này ở người là không nhiều so với kem chống nắng bôi da. Tiến sĩ Elmets nói: “Tác dụng nhẹ, có thể chỉ tương đương với chỉ số SPF 2. Nói cách khác, đừng bỏ kem chống nắng của bạn đi”.
4. Các loại rau thơm và thảo mộc
Theo các chuyên gia, điều quan trọng là nạp thêm các chất chống oxy hóa với liều lượng nhỏ và đều đặn trong chế độ ăn hằng ngày để giúp bổ sung cho lớp biểu bì của da. Lớp này có tác dụng như một hàng rào chống thấm nước bảo vệ các nang lông, tuyến mồ hôi và mô liên kết trong da, và cũng là nơi bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi tác hại của tia UV và các gốc tự do.
Các loại thảo mộc như oregano là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa dồi dào và có thể bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, theo nghiên cứu vào tháng 3 năm 2016. Các loại thảo mộc tươi và khô có hàm lượng chất chống oxy hóa cao hơn so với bột thảo mộc đã chế biến sẵn, vì vậy bạn nên dùng dạng còn nguyên thay vì loại đóng gói.
Bạn có thể mua cây oregano để tự trồng tại đây
5. Trà xanh
Epigallocatechin gallate, hay viết tắt là EGCG, là một dưỡng chất được tìm thấy trong trà xanh có thể chống lại tác động của ánh sáng. Trong một nghiên cứu được đăng trên Tàng thư Hóa sinh và Lý sinh, các nhà nghiên cứu đã cho chuột uống trà xanh trong 31 tuần đồng thời tiếp xúc với tia UV.
Kết quả là những con chuột uống trà ít bị ung thư da hơn đáng kể so với nhóm chuột có cùng mức độ tiếp xúc tia UV nhưng không uống trà. Để có được kết quả tương tự như trên chuột, các tác giả của nghiên cứu cho biết con người sẽ phải uống từ 5 đến 6 tách trà xanh có thể tích khoảng 240 ml mỗi ngày.
Các nghiên cứu khác cho thấy những người uống khoảng 5 tách trà xanh mỗi ngày có dấu hiệu khởi phát ung thư da muộn hơn những người uống ít hoặc không uống trà.
Theo các chuyên gia, các hợp chất có nguồn gốc thực vật được tìm thấy trong trà xanh có thể cung cấp khả năng chống oxy hóa và chống viêm. Các polyphenol trong trà xanh giúp bảo vệ da thông qua đặc tính kháng viêm và tăng cường sửa chữa DNA.
Bạn có thể mua trà xanh tại đây
6. Cà phê
Một nghiên cứu được công bố vào tháng 1 năm 2015 trên Tạp chí của Viện Ung thư Quốc gia Mỹ đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ nhiều cà phê và tỷ lệ ung thư hắc tố ác tính thấp hơn.
Các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu lượng cà phê của các tình nguyện viên trong suốt 10 năm và đánh giá các yếu tố khác, bao gồm phơi nhiễm tia UV, chỉ số BMI, tuổi, giới tính, hoạt động thể chất, uống rượu và tiền sử hút thuốc lá. Kết quả cho thấy những người uống ít nhất 4 tách cà phê có chứa caffeine mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh ung thư da thấp hơn 20%.
Tuy nhiên đây chỉ là một nghiên cứu sơ bộ và trung tâm y tế Mayo Clinic khuyến nghị nên giới hạn đồ uống có chứa caffeine ở mức 4 cốc mỗi ngày. Bạn cũng nên tránh cho thêm đường hoặc các chất tạo ngọt khác, vì đường có thể làm mất tác dụng có lợi đối với làn da.
Bạn có thể mua cà phê nguyên chất tại đây
7. Ca cao
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng, 24 phụ nữ được dùng đồ uống làm từ ca cao cô đặc trong 12 tuần và sau đó họ ít bị tổn thương da do tia UV hơn đáng kể so với những người không uống.
Nghiên cứu này cho thấy khả năng bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời của flavanol ca cao – các hợp chất có nguồn gốc thực vật có lợi cho sức khỏe – có thể tương đương với việc bổ sung beta carotene hoặc ăn thực phẩm giàu lycopene như cà chua.
Những người uống cùng một lượng ca cao nhưng ít flavanol lại không cho thấy tác dụng bảo vệ khỏi ánh sáng. Đồ uống chứa nhiều ca cao làm tăng lưu lượng máu và duy trì độ ẩm trên da, trong khi đồ uống có nồng độ ca cao thấp thì không.
Các nhà nghiên cứu không chắc chắn liệu các dạng ca cao khác – chẳng hạn như sôcôla – có tác dụng tương tự như vậy hay không, nhưng tốt nhất bạn nên chọn những loại có tỷ lệ ca cao từ 70% trở lên vì chúng có nồng độ flavanol cao hơn và ít đường.
Bạn có thể mua ca cao nguyên chất tại đây
8. Các loại quả mọng (berry)
Năm 2009, các nhà nghiên cứu tại Đại học Hallym (Hàn Quốc) đã phát hiện ra rằng việc bôi chất chống oxy hóa có tên là axit ellagic lên da giúp giảm phản ứng viêm do tia UV.
Axit ellagic thường được tìm thấy trong quả mâm xôi, dâu tây và nam việt quất, có tác dụng làm chậm quá trình giải phóng các enzym phân hủy collagen trong tế bào da trong suốt 8 tuần. Hiện vẫn chưa rõ liệu tác dụng này có tương tự như khi ăn quả mọng hay không, vì vậy vẫn cần phải nghiên cứu thêm.
Các loại thực phẩm có thể làm tăng độ nhạy cảm với ánh nắng mặt trời
Bên cạnh việc bổ sung các thực phẩm giúp ngăn chặn tia UV, bạn cũng nên tránh một vài loại thực phẩm có tác dụng ngược lại, làm da dễ bị tổn thương dưới ánh nắng mặt trời.
Nước ép cam chanh
Mặc dù các loại quả họ cam chanh là nguồn cung cấp vitamin C – một chất chống oxy hóa cần thiết cho cơ thể – nhưng một nghiên cứu năm 2015 của khoa da liễu tại Đại học Brown cho thấy những người da trắng tiêu thụ lượng lớn các loại quả này có nguy cơ phát triển khối u ác tính cao hơn.
Trái cây họ cam chanh rất giàu các chất hóa học tự nhiên gọi là psoralen và furocoumarin, có liên quan đến ung thư da. Các nhà nghiên cứu đã quan sát nhiều người trong khoảng thời gian 25 năm và phát hiện ra rằng những người da trắng ăn quả bưởi chùm (grapefruit) ít nhất 3 lần mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Uống nước cam thường xuyên gây ra nguy cơ thấp hơn, mặc dù không đáng kể.
Bạn có thể xem thêm về hiện tượng này trong bài viết: Viêm da do thực vật là gì? Có nguy hiểm cho làn da hay không?
Nước ép cần tây
Món này có lẽ ít phổ biến hơn trong chế độ ăn của mọi người, nhưng nhiều nghiên cứu trong hai thập kỷ gần đây đã cho thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ nhiều psoralen – hợp chất có trong một số loại trái cây và rau quả – với ung thư da.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Da liễu Điều tra cho thấy “tiếp xúc đáng kể với psoralen và tia UV A làm tăng rõ rệt nguy cơ ung thư da không tế bào hắc tố.”
Cần tây rất giàu psoralen. Mặc dù bản thân việc ăn loại rau này không đủ để gây ra vấn đề, theo các chuyên gia, nhưng bạn nên tránh dùng nước ép cần tây vì nó có thể là nguồn chứa hàm lượng cao psoralen. Tốt nhất là bạn nên dùng thực phẩm dạng còn nguyên thay vì ép lấy nước.
Trên đây là những loại thực phẩm giúp bảo vệ làn da mà bạn nên dùng để tránh bị cháy nắng khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Ngoài ra bạn cũng nên hạn chế những loại nước ép có thể khiến da nhạy cảm hơn. Hãy chăm sóc cơ thể mình mỗi ngày để luôn khỏe mạnh và vui tươi nhé!
Mời bạn xem thêm những bài viết liên quan của BlogAnChoi:
- Chế độ ăn thân thiện với môi trường – Hãy áp dụng 7 mẹo nhỏ sau đây!
- Bảo quản thực phẩm trong tủ đá đúng cách – Hãy lưu ý 8 điều sau đây!
Hãy đón xem BlogAnChoi mỗi ngày để nhận được nhiều thông tin thú vị cho cuộc sống bạn nhé!
