Công nghệ phát triển đã mang lại nhiều thay đổi tốt đẹp cho cuộc sống, nhưng cũng khiến chúng ta phụ thuộc vào nó ngày càng nhiều hơn, thậm chí đến mức bị nghiện và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần. Để tránh những tác hại của nghiện công nghệ, hãy cùng tìm hiểu xem những tác động đó là gì và bạn có thể làm gì để tự bảo vệ mình nhé.
1. Thay đổi hành vi
Một báo cáo năm 2018 cho thấy rằng công nghệ làm cho lứa tuổi trẻ em và thanh thiếu niên thay đổi về hành vi xã hội và cảm xúc, ví dụ như khó kết bạn và duy trì mối quan hệ bạn bè, dễ tức giận và bộc phát cảm xúc, tâm trí mất tập trung và có thái độ chống đối xã hội.
Đó không chỉ là vấn đề với trẻ em. Một cuộc khảo sát tại Mỹ cho thấy người dân nước này có thói quen check điện thoại trung bình tới 344 lần mỗi ngày. Ngay xung quanh chúng ta cũng có thể nhận thấy điều đó: mọi người lướt điện thoại khi dừng đèn đỏ, khi tụ tập bạn bè hay bất cứ khi nào nhàn rỗi. Thậm chí nhiều người bỏ bê những việc cần làm ngay trước mắt chỉ để lướt mạng, xem các video ngắn hoặc chơi game trên điện thoại.
Thói quen xấu này vô cùng lãng phí thời gian và năng lượng của bản thân, làm các mối quan hệ xã hội trở nên mờ nhạt, giảm năng suất làm việc, về lâu dài còn gây ra tình trạng lo âu.
Cách khắc phục là gì?
Điều đầu tiên bạn nên làm là ưu tiên những việc cần thiết của bản thân. Nếu bạn đã dành phần lớn thời gian trong ngày để làm việc trước màn hình máy tính hay điện thoại thì đến lúc về nhà hãy ưu tiên những việc khác, ví dụ như đi chơi ngoài trời, đọc sách, tập thể dục, nấu ăn, giúp tinh thần thư giãn và vui vẻ cùng với gia đình và bạn bè.
2. Nghiện công nghệ
Ngày nay Internet đã thay đổi cách thức làm việc của chúng ta theo nhiều cách tích cực, nhưng đồng thời cũng khiến nhiều người trở thành con nghiện. Một báo cáo của NCBI năm 2011 cho thấy nghiện Internet dẫn đến các triệu chứng tâm thần gần giống với rối loạn ám ảnh cưỡng chế – một tình trạng rối loạn tâm thần kéo dài khiến con người luôn muốn thực hiện một hành vi nào đó lặp đi lặp lại mà không tự kiềm chế được.
Cách khắc phục là gì?
Bước đầu tiên để ngăn chặn chứng nghiện Internet là bạn phải tự nhận ra rằng mình đang mắc phải nó. Một nghiên cứu phát hiện rằng nghiện Internet gây ra trầm cảm và khuyên mỗi người phải tự theo dõi và kiểm soát việc sử dụng mạng của bản thân cũng như kiểm soát con em mình.
Bạn cũng có thể dùng chính công nghệ để khắc phục vấn đề này, có rất nhiều ứng dụng trên điện thoại giúp bạn tập trung và giới hạn việc sử dụng điện thoại.
3. Trầm cảm
Không chỉ Internet nói chung mà một nghiên cứu của Anh cho thấy mạng xã hội cũng được thiết kế để gây nghiện và gây mất ngủ, những vấn đề này có liên quan trực tiếp với chứng trầm cảm, giảm trí nhớ và kết quả học tập kém.
Hơn nữa, một nghiên cứu của NCBI cho thấy việc liên tục tự so sánh bản thân mình với những người trên mạng và việc tham gia vào mạng xã hội cũng dẫn đến trầm cảm.
Cách khắc phục là gì?
Chứng trầm cảm rất phức tạp và không phải ai cũng tự nhận thức được, nhưng một cách để bạn kiểm soát được bản thân là tự điều chỉnh việc sử dụng mạng xã hội của mình. Trước khi mở một ứng dụng lên, hãy tự hỏi bản thân rằng có thực sự cần thiết hay không, và nếu cần thì cần làm những việc gì, sau đó chỉ thực hiện đúng những việc đó rồi thoát ra ngay.
4. Rối loạn giấc ngủ
Sử dụng các màn hình điện tử vào ban đêm làm bạn mất nhiều thời gian hơn mới chìm vào giấc ngủ. Đó là vì màn hình phát ra ánh sáng xanh ảnh hưởng đến hoạt động tiết hormone melatonin của cơ thể giúp điều hòa giấc ngủ, khiến bạn không cảm thấy buồn ngủ.
Các nguyên nhân khiến bạn sử dụng thiết bị công nghệ vào ban đêm có thể là chơi game, nhắn tin cho bạn bè hoặc xem những nội dung khiến tâm trí cảm thấy hưng phấn và suy nghĩ, ví dụ như video và tin tức. Ảnh hưởng của chúng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ của bạn và giảm khả năng tập trung chú ý tinh thần vào ngày hôm sau, từ đó có thể dẫn đến giảm kết quả học tập và làm việc, thậm chí có nguy cơ xảy ra tai nạn.
Cách khắc phục là gì?
Quan trọng nhất để ngăn tác hại này là tránh sử dụng các thiết bị điện tử vào ban đêm, giảm độ sáng màn hình ít nhất 1 tiếng đồng hồ trước khi đi ngủ, và luôn tự nhắc nhở bản thân. Ví dụ: bạn có thể sử dụng đồng hồ báo thức kiểu truyền thống thay vì báo thức bằng điện thoại, và khi ngủ thì đặt điện thoại cách xa giường.
Nhiều người cho rằng nếu thực sự cần sử dụng các thiết bị công nghệ vào ban đêm thì có thể chỉnh điện thoại sang chế độ tối và giảm độ sáng, nhưng các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cách này không đủ để ngăn tác động của ánh sáng xanh đối với hormone melatonin. Tuy nhiên kính chặn ánh sáng xanh – loại kính được chế tạo để ngăn ánh sáng xanh đi vào mắt – đã được chứng minh là có hiệu quả giúp khắc phục chứng rối loạn giấc ngủ.
5. Giảm sự đồng cảm với người khác
Để hình thành sự đồng cảm đối với ai đó, bạn cần hiểu hoàn cảnh và suy nghĩ của họ trong đời thật, mà điều này rất khó đạt được nếu chỉ giao tiếp với nhau trên mạng. Do đó có thể nói rằng công nghệ cũng đang làm giảm sự đồng cảm giữa con người với nhau.
Có sự khác biệt về cách phản ứng của một người khi bạn nói một điều gì đó trực tiếp với họ ngoài đời so với khi bạn nhắn tin đúng y như vậy cho họ qua mạng, đó là vì nói chuyện qua mạng có nhiều thời gian để suy nghĩ hơn và không bộc lộ được các dấu hiệu phi ngôn ngữ.
Sử dụng mạng quá nhiều cũng là một yếu tố góp phần làm cho tâm trí của chúng ta bị phân tán, ảnh hưởng đến khả năng tập trung và giảm sự đồng cảm với người khác.
Cách khắc phục là gì?
Theo nghiên cứu cho thấy, giảm sử dụng công nghệ sẽ giúp chúng ta trở nên chú tâm hơn vào các mối quan hệ của bản thân.
Mặt khác, chúng ta vẫn có thể sử dụng công nghệ để giao tiếp và thấu hiểu người khác. Ví dụ như thay vì nhắn tin, hãy nói chuyện bằng video call. Tại nơi làm việc, hãy sử dụng các công cụ quản lý dự án để cập nhật cho các thành viên trong nhóm biết về tiến độ công việc và cho phép họ tham gia vào từng hoạt động bất cứ khi nào được yêu cầu. Khi tụ tập bạn bè, hãy chú ý trò chuyện và lắng nghe họ hơn là sử dụng điện thoại.
Lời kết
Có thể thấy rằng những tác động trên đây đều có quan hệ với nhau dù ít hay nhiều. Do đó nếu bạn kiểm soát được một mặt thì cũng có thể hạn chế bớt những mặt khác. Giảm thời gian sử dụng các thiết bị công nghệ hoặc sử dụng một cách có ý thức và có hiệu quả hơn sẽ giúp cải thiện cuộc sống của bạn về nhiều mặt, vậy tại sao không làm ngay bây giờ?
Mời bạn xem thêm các bài viết liên quan:
- Nghiện điện thoại ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn như thế nào? Tưởng không hại mà hóa ra hại không tưởng!
- Những app bạn nên có để nâng cao hiệu suất học tập, làm việc hiệu quả
Hãy theo dõi BlogAnChoi để cập nhật nhiều thông tin bổ ích nhé!
