Cá heo là một trong những loài động vật thông minh nhất hành tinh, cùng BlogAnChoi tìm hiểu 10 siêu năng lực của cá heo nào!
1. Không cần ngủ
Cá heo con không ngủ trong tháng đầu tiên của cuộc đời, vậy nên cha mẹ chúng cũng cần làm vậy để trông chừng con mình.
Cá heo có thể để một nửa não nghỉ ngơi và hoạt động với nửa bên não thức còn lại. Các nhà khoa học đã thử nghiệm phản ứng của cá heo không nghỉ ngơi trong 5 ngày liên tục và thời gian phản ứng của chúng không hề chậm đi. Xét nghiệm máu tìm dấu hiệu căng thẳng hoặc thiếu ngủ đều cho kết quả âm tính.
Một nghiên cứu khác cho thấy cá heo có thể sử dụng sóng siêu âm trong 15 ngày liên tục với độ chính xác gần như hoàn hảo. Các cuộc kiểm tra cho thấy thông tin hình ảnh được truyền từ bên đang tạm dừng sang bên đang hoạt động. Mặc dù cá heo tắt một nửa bộ não của mình thì nửa còn lại vẫn có thể đảm nhận tất cả các chức năng bình thường. Có thể nói là chúng có tới hai bộ não.
2. Tầm nhìn
Cá heo có thị lực tốt hơn chúng ta, với một mắt ở mỗi bên đầu giúp chúng có tầm nhìn toàn cảnh 300 độ. Chúng có thể nhìn thấy phía sau và mỗi mắt có thể di chuyển độc lập với mắt kia, nghĩa là chúng có thể nhìn hai hướng khác nhau cùng một lúc.
Chúng cũng có một lớp tế bào phản chiếu ngay phía sau võng mạc được gọi là tapetem lucidem giúp chúng nhìn rõ hơn trong điều kiện ánh sáng yếu. Cá heo cũng có thể nhìn rõ cả ở trong lẫn ngoài mặt nước.
3. Da
Lớp biểu bì trên da chúng không cứng hơn nhưng lại dày hơn khoảng 10 đến 20 lần so với bất kỳ động vật trên cạn nào. Nó cũng phát triển nhanh hơn da người khoảng chín lần, có nghĩa là toàn bộ lớp da sẽ được thay thế hai giờ một lần.
Cá heo cũng có những gợn sóng cực nhỏ trên da, giúp chúng di chuyển nhanh hơn trong nước và ngăn chặn ký sinh trùng bám vào. Chúng còn tiết ra một loại gel đặc biệt có tác dụng chống lại chất nhầy mà hà và hàu bám vào, ngay cả khi có thứ gì đó tìm cách bám được thì lớp gel này cũng chứa các enzyme tấn công ký sinh trùng và loại bỏ chúng ngay.
4. Hô hấp
Cá heo có thể nín thở trong 12 phút và lặn sâu gần 550 mét nhờ vào lá phổi tuyệt vời – không lớn hơn phổi người quá nhiều nhưng hoạt động hiệu quả hơn hẳn. Với mỗi lần thở, cá heo trao đổi ít nhất 80% không khí trong phổi trong khi tỉ lệ ở người chỉ khoảng 17%. Máu và cơ bắp của chúng cũng có thể lưu trữ và vận chuyển nhiều oxy hơn do có nhiều tế bào hồng cầu hơn.
Cá heo cũng có thể chủ động hạn chế nơi máu lưu thông. Trong những lần lặn dài, máu sẽ bị đẩy ra khỏi các chi và đưa đến tim và não. Tất cả các mô không cần thiết đều bị cắt bỏ và buộc phải dựa vào nguồn cung cấp bên trong của chính chúng.
5. Khả năng tự chữa lành
Cá heo có khả năng sống sót với những vết thương to bằng quả bóng rổ vì chúng sẽ mọc lại khối thịt đó sau vài tuần – có nghĩa là chúng không phải chữa lành mà gần như là tái sinh. Khả năng phục hồi này được ví như bào thai trong bụng mẹ.
Nhưng bên cạnh khả năng phục hồi đáng kinh ngạc thì cá heo cũng không bị chảy máu. Chúng sử dụng cơ chế tương tự cho phép chúng lặn xuống biển sâu lớn để giúp co thắt các mạch máu lại, ngăn việc chảy máu ra ngoài cơ thể.
6. Cảm giác đau
Khi phải chịu những vết thương có thể khiến bất kỳ sinh vật nào khác trên Trái Đất mất khả năng hoạt động thì cá heo vẫn chơi đùa, bơi lội và kiếm ăn bình thường.
Nhưng không phải chúng không cảm thấy đau, chúng cũng nhạy cảm như chúng ta vậy. Nhưng khi bị một vết thương nghiêm trọng, cá heo có khả năng tự sản xuất thuốc giảm đau có hàm lượng morphin tự nhiên giúp chúng không bị tê liệt vì đau đớn.
7. Lực đẩy khi bơi
Năm 1936, nhà động vật học nổi tiếng người Anh Sir James Gray, đã nghiên cứu về tốc độ bơi của cá heo và cho rằng da cá heo phải có một số đặc tính chống lực cản. Điều này được gọi là “nghịch lý của Gray” và mãi đến năm 2008 mới được giải quyết hoàn toàn.
Gray không hoàn toàn sai – da cá heo có đặc tính chống lực cản, nhưng sức mạnh mà cơ bắp của chúng mới là yếu tố quyết định trong tốc độ bơi của loài động vật này. Vận động viên bơi lội Olympic có thể tạo ra lực đẩy khoảng 60 hoặc 70 pound trong nước. Một con cá heo di chuyển với tốc độ trung bình đạt 200 pound, khi bơi ở chế độ nghiêng hoàn toàn thì lực đẩy lên tới 300 đến 400 pound – gấp hơn năm lần người khỏe nhất trên trái đất.
Cá heo cũng cực kỳ tiết kiệm năng lượng. Con người chỉ có thể chuyển đổi khoảng 4% năng lượng của mình thành động lượng chuyển tiếp trong nước nhưng cá heo lại có thể biến 80% năng lượng của chúng thành lực đẩy, khiến chúng trở thành một trong những loài bơi lội hiệu quả nhất ở đại dương.
8. Nhiễm trùng
Cá heo có thể bơi với vết thương hở trong đại dương đầy vi khuẩn và không chết vì nhiễm trùng. Trên thực tế, chúng sẽ không bao giờ bị nhiễm trùng dù có hệ thống miễn dịch tương tự như chúng ta.
Các nhà khoa học cho rằng cá heo đã tìm cách hút hết chất kháng sinh do sinh vật phù du và tảo tạo ra. Các hóa chất do những sinh vật cực nhỏ này tạo ra đã được tìm thấy trong mỡ cá heo. Khi mỡ phân hủy tại vị trí vết thương, nó sẽ tiết ra các chất kháng khuẩn tự nhiên này. Việc làm thế nào mà chúng có thể lưu trữ những hóa chất cứu sống này ngay dưới da thay vì chuyển hóa hoặc bài tiết chúng vẫn còn là một điều bí ẩn.
9. Từ tính
Cá heo và cá voi có tinh thể từ tính trong não giúp chúng cảm nhận được từ trường của trái đất, từ đó giúp chúng tìm được các tuyến đường trên đại dương.
Một nhóm các nhà nghiên cứu đã vẽ ra các điểm mà chúng bị mắc cạn và phát hiện ra rằng chúng trùng với những nơi mà đá từ tính cục bộ làm giảm từ trường trái đất. Vậy nên cá heo hoặc cá voi biển sâu phụ thuộc vào cảm giác từ tính của nó có thể không nhìn thấy bờ cho đến khi quá muộn. Khi mặt trời chiếu quá nhiều bức xạ về phía chúng ta, nó cũng làm ảnh hưởng đến cảm giác từ tính của động vật có vú sống dưới nước. Hầu hết các bãi biển đều liên quan với các phần trong chu kỳ của mặt trời tạo ra dòng bức xạ cao hơn, điều này có thể giải thích tại sao những con cá heo và cá voi được giải cứu thường quay lại và mắc cạn lần nữa.
10. Cảm ứng điện
Khả năng phát hiện các vật thể từ xa thông qua âm thanh dưới nước của cá heo thật đáng kinh ngạc, kết hợp với các giác quan khác mà chúng ta đã đề cập phí trên thì có thể nói cá heo có giác quan nhạy bén nhất so với bất kỳ loài động vật nào trên hành tinh. Tuy nhiên, cá heo còn có một siêu giác quan khác: khả năng cảm nhận điện. Cá heo thực sự có thể cảm nhận được các xung điện phát ra từ mọi sinh vật sống.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một chỗ lõm trên mõm của chúng có thể phát hiện các xung điện phát ra từ cơ của cá với độ nhạy cảm tương đương với thú mỏ vịt. Có lẽ chúng sử dụng khả năng này để tìm kiếm những con cá ẩn náu trong bùn. Khả năng này rất có ích trong việc phát hiện các vật thể ở khoảng cách xa, nhưng không hiệu quả lắm khi đến gần. Các nhà khoa học cho rằng tất cả cá heo và một số loài cá voi đều có thể có khả năng này.
Bạn có thể đọc thêm:
Các bạn có thể giúp mình rất nhiều bằng cách đóng góp ý kiến và phản hồi chân thành về bài viết, và mình sẽ rất cảm kích và biết ơn về điều đó.