Nước tăng lực là loại thức uống phổ biến để cải thiện năng lượng, sự tỉnh táo và tập trung. Nhưng nước tăng lực cũng tiềm ẩn những nguy cơ về sức khỏe liên quan đến lượng caffeine và đường quá mức, bên cạnh đó còn có thể gây nghiện. Hãy cùng BlogAnChoi tìm hiểu về nghiện nước uống tăng lực, các triệu chứng và tác dụng phụ, cách phòng tránh và thoát khỏi tình trạng nghiện nước tăng lực.
Nghiện nước tăng lực là gì?
Nghiện là một tình trạng tâm lý liên quan đến mong muốn liên tục sử dụng một loại chất hoặc tham gia vào một hành vi, bất chấp hậu quả tiêu cực của nó.
Mặc dù chúng có vẻ không có hại như nghiện ma túy, nhưng nghiện thực phẩm, chẳng hạn như nghiện nước tăng lực, cũng có chứa nhiều điểm tương đồng về hành vi.
Điều có thể khiến nước uống tăng lực gây nghiện cho một số người là chúng có chứa một số chất có khả năng gây nghiện, chẳng hạn như caffeine, cũng như các loại chất ngọt hoặc đường nhân tạo.
Không có định nghĩa chính thức cho việc nghiện một loại nước tăng lực. Tuy nhiên, với mục đích của bài viết này, nó sẽ được định nghĩa là uống quá nhiều nước tăng lực mà không thể kiểm soát lượng uống vào của bạn.
Dấu hiệu của trạng thái nghiện
Nghiện nước tăng lực có thể có những triệu chứng gây nghiện liên quan đến chức năng của não bộ và hệ thần kinh, chẳng hạn như:
- Cảm giác thèm muốn cao độ
- Luôn nghĩ đến việc uống nước tăng lực
- Không có khả năng kiểm soát liều lượng uống
Một số dấu hiệu khác gặp phải trong quá trình cai nước tăng lực như đau đầu, khó chịu, mệt mỏi và tâm trạng chán nản.
Phản ứng phụ
Nghiện một loại đồ uống tăng lực có thể có tác dụng phụ tiêu cực khác.
Đối với người mới bắt đầu, nước tăng lực có tính axit và thường xuyên tiêu thụ chúng có thể làm mất màu răng và làm mòn men răng theo thời gian. Điều này có thể khiến bạn dễ gặp các vấn đề về răng, chẳng hạn như sâu răng.
Tác dụng phụ này có thể nghiêm trọng hơn nếu bạn thường xuyên uống nước tăng lực chứa lượng lớn đường, vì đường nuôi dưỡng vi khuẩn hình thành mảng bám, thúc đẩy sâu răng.
Ngoài ra, uống nước tăng lực thường xuyên có thể gây tăng cân.
Đồ uống năng lượng với đường toàn phần chứa khoảng 110 calo – chỉ tính riêng từ đường – ứng với mỗi 8.4 ounce (khoảng 250 ml) tiêu thụ. Nhưng những lon lớn hơn, chẳng hạn như những lon 20 ounce (khoảng 590 ml), có thể dễ dàng bổ sung thêm 275 calo hoặc nhiều hơn mỗi ngày, tùy thuộc vào số lượng lon bạn uống.
Các nghiên cứu cũng đã liên kết việc uống nước tăng lực thường xuyên và uống nước ngọt có đường với các vấn đề sức khỏe mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim, tiểu đường loại 2 và rối loạn thận.
Mặc dù các lựa chọn đồ uống tăng lực không đường có vẻ hấp dẫn hơn do hàm lượng đường và calo thấp, nhưng chúng vẫn chứa nhiều caffeine. Chất ngọt nhân tạo cũng có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và hội chứng chuyển hóa.
Bên cạnh các vấn đề sức khỏe, thường xuyên mua nước tăng lực có thể ảnh hưởng đến tài chính của bạn. Mua nước tăng lực hàng ngày có thể khiến bạn tốn kém tương đương như nghiện thuốc lá.
Quá trình nghiện diễn ra như thế nào?
Nghiện nước tăng lực có thể xảy ra dần dần hoặc nhanh chóng.
Một số yếu tố đóng vai trò trong việc xác định nghiện phát triển như thế nào, bao gồm cả lịch sử cá nhân và gia đình của bạn, cũng như cấu tạo hóa học não của bạn.
Vấn đề với nước tăng lực, đặc biệt là những loại có nhiều caffeine và đường, là chúng có thể khiến não bạn tiết ra lượng dopamine cao hơn, hormone này khiến bạn cảm thấy hưng phấn hơn, vui vẻ hơn, cải thiện tâm trạng hơn.
Tuy nhiên, nhược điểm là bạn càng thường xuyên uống nước tăng lực, bạn càng ít cảm giác thích thú với phản ứng dopamine. Điều này có thể khiến bạn tiêu thụ số lượng ngày càng tăng để tiếp tục trải nghiệm phản ứng dopamine, dẫn đến sự phụ thuộc.
Thức uống tăng lực cũng có thể gây nghiện từ góc độ tâm lý. Một số người có thể cảm thấy họ không thể hoàn thành các công việc hàng ngày của mình mà không có nước tăng lực, dẫn đến sự phụ thuộc.
Một lần nữa, hãy nhớ rằng các yếu tố khác nhau đóng vai trò trong việc phát triển sự phụ thuộc vào nước tăng lực và các yếu tố này thay đổi theo từng cá nhân.
Cách để bỏ nước tăng lực
Mặc dù có thể rất khó để từ bỏ đồ uống tăng lực, nhưng vẫn có một số cách để làm được điều này.
Hai cách chính bao gồm:
- Loại bỏ một cách đột ngột: Bạn bỏ tất cả đồ uống tăng lực cùng một lúc, nhưng nó có thể dẫn đến các triệu chứng cai. Cách này có thể giúp cơ thể bạn phục hồi sau cơn nghiện nước tăng lực nhanh hơn là giảm dần lượng nước tăng lực uống vào của bạn.
- Giảm dần lượng uống vào của bạn: Bằng cách giảm lượng nước uống tăng lực của bạn từ từ cho đến khi bạn có thể bỏ hoàn toàn. Mặc dù mất nhiều thời gian hơn, nhưng nó có thể giúp bạn tránh các triệu chứng cai.
Cả hai phương pháp đều có ưu điểm và nhược điểm, vì vậy, tốt nhất là chọn một phương pháp phù hợp nhất với lối sống và thể trạng hiện tại của bạn.
Hơn nữa, yếu tố tinh thần cũng rất quan trọng. Nếu bạn đang cố gắng để từ bỏ, có thể cân nhắc để tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp từ chuyên gia.
Cách kiểm soát triệu chứng cai nghiện
Các triệu chứng cai nghiện mà bạn có thể gặp phải khi nghiện đồ uống tăng lực bao gồm đau đầu, mệt mỏi, khó chịu, khó tập trung và tâm trạng chán nản.
Thông thường, các triệu chứng cai xảy ra do bỏ caffeine và chúng có thể kéo dài 2-9 ngày.
Nếu bạn nỗ lực để kiểm soát các triệu chứng cai nghiện này, bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn.
Lựa chọn thay thế cho nước tăng lực
Đôi khi, cách dễ nhất để chống lại chứng nghiện nước tăng lực là thay thế nó bằng một thứ tương tự.
Dưới đây là một số lựa chọn thay thế lành mạnh hơn hoặc không chứa caffeine, đường và chất làm ngọt nhân tạo:
- Cà phê, lý tưởng nhất là loại không có caffeine
- Nước, thêm vào loại trái cây yêu thích của bạn
- Nước có ga, lý tưởng nhất là không đường
- Trà xanh, bao gồm cả các phiên bản có ga đóng chai
- Trà thảo mộc hoặc trái cây
- Nấm thủy sâm hoặc trà lên men
Một vài lời khuyên về lối sống khác
Ngoài các lựa chọn ở trên, dưới đây là một số thay đổi lối sống có thể giúp bạn đi đúng hướng khi cố gắng bỏ đồ uống tăng lực:
- Thay đổi cách suy nghĩ của bạn: Nếu bạn nhận thấy một sự thèm muốn đang đến, hãy thay đổi môi trường của bạn để bạn không còn nghĩ đến nó nữa, chẳng hạn như đi dạo.
- Dọn hết nước tăng lực ra khỏi nhà của bạn: Đảm bảo rằng không có đồ uống tăng lực trong gia đình hoặc các khu vực dễ tiếp cận có thể giúp giảm sự cám dỗ và giảm thiểu cảm giác thèm ăn.
- Xây dựng sựợ trợ: Một ý tưởng tốt là để cho những người gần gũi nhất với bạn biết rằng bạn đang cố gắng bỏ nước tăng lực, để họ có thể giúp bạn đi đúng hướng và có trách nhiệm.
- Kiểm soát mức độ căng thẳng của bạn: Căng thẳng có thể gây ra cảm giác thèm đồ ăn và đồ uống, vì vậy tham gia vào các hoạt động giảm căng thẳng, chẳng hạn như tập thể dục thường xuyên, yoga, thiền, chánh niệm và thở sâu, có thể giúp kiểm soát cơn thèm.
Kết Luận
Nghiện nước tăng lực có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn.
Uống quá nhiều có thể dẫn đến sâu răng, tăng cân và các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim hoặc tiểu đường loại 2. Nó cũng có thể gây căng thẳng cho tài chính của bạn.
Nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc kiểm soát lượng nước uống tăng lực của mình, hãy cân nhắc tìm kiếm sự hỗ trợ của chuyên gia.
Đừng quên theo dõi BlogAnChoi để biết thêm về những thông tin dinh dưỡng bổ ích cho sức khỏe nhé!