Thăng Long tứ trấn – cụm từ có quen thuộc với các bạn hay không? Có lẽ học lịch sử chúng ta đã từng nghe đến khái niệm này rồi chứ nhỉ? Thăng Long tứ trấn chính là khái niệm dân gian để chỉ 4 ngôi đền thiêng nhất Hà Nội xưa, trấn giữ 4 hướng Đông Tây Nam Bắc của thành Thăng Long. Bạn ở Hà Nội nhưng có biết đó là 4 ngôi đền nào không? Mình nghĩ có lẽ hơi khó cho các bạn đấy, cùng khám phá nào.
1. Đông trấn – Đền Bạch Mã
Đền Bạch Mã được xây dựng năm 866, hiện tại nó đang tọa lạc tại số 76 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đền Bạch Mã thờ thần Long Đỗ – vị thần trấn giữ hướng Đông theo quan niệm của người xưa. Ông được cho là vị thần rất thiêng nên người xưa vô cùng kính phục và tôn sùng.
Đền Bạch Mã nằm trên phần đất rộng hơn 500 mét vuông. Bên trong đền là những nét kiến trúc điêu khắc đặc sắc từ thời Lý – Trần vẫn còn lưu giữ lại được. Ngôi đền, không chỉ có sự linh thiêng, mà ở đó, mọi người thấy được những nét lịch sử của kinh thành Thăng Long xưa.
Mặc dù đã trải qua nhiều lần trùng tu do thời gian và chiến tranh phá hoại, nhưng đến nay đền Bạch Mã vẫn giữ được nét cổ kính vốn có của nó. Bên trong đền vẫn còn lưu giữ 15 tấm bia ghi chép sự tích đền và thần, nghi lễ cúng bái cũng như lịch sử các lần trùng tu tôn tạo lại đến. Đây giống như một di vật cổ đầy giá trị với thế hệ mai sau.
Cứ đến ngày 12 và 13/2 Âm lịch hằng năm là thời điểm Hội đền Bạch Mã diễn ra với nhiều hoạt động như dâng hương, tế lễ, múa sư tử và biểu diễn nghệ thuật hấp dẫn thu hút du khách thập phương đến tham gia.
Nếu đi qua địa chỉ 76 Hàng Buồm, mọi người vẫn sẽ thấy có rất nhiều người Hà Nội đến đây cầu khấn hàng ngày. Hương khói vẫn tỏa khắp không gian phố cổ Hà Nội từ ngôi đền linh thiêng.
2. Tây trấn – Đền Voi Phục
Đền Voi Phục được xây dựng năm 1065, hiện tại đang tọa lạc tại số 362 Kim Mã, Hà Nội. Đền Voi Phục thờ thần Linh Lang – Hoàng tử thứ 4 của vua Lý Thánh Tông và cung phi thứ 9 của ông. Đây là vị hoàng tử đã có công lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Đền Voi Phục có thể coi là ngôi đền bị phá hoại ác liệt nhất trong chiến tranh cách mạng Việt Nam. Công trình này từng bị thực dân Pháp phá huỷ, nhưng đến nay qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa thì đã khang trang hơn rất nhiều.
So với trước đây tuy đã có sự thay đổi nhưng những chi tiết chạm khắc hình rồng cùng các họa tiết trang trí hoa lá tỉ mỉ của đền vẫn được giữ lại như cũ, cùng với đôi voi đá quỳ ở cửa đến nay vẫn là nét đặc trưng của ngôi đền.
Chính hình ảnh hai chú voi đá tạo nên tên gọi Voi Phục cho ngôi đền này. Không chỉ mang ý nghĩa đặc sắc về lịch sử, văn hóa, đây còn là điểm tham quan thiêng liêng đối với tâm linh của người Thăng Long.
3. Nam trấn – Đền Kim Liên
Đền Kim Liên hay đền Cao Sơn được xây dựng vào khoảng thế kỉ 16 – 17, hiện đang tọa lạc tại số 176 phố Kim Hoa, phường Phương Liên, Đống Đa, Hà Nội. Đền thờ thần Cao Sơn Đại Vương vì thế còn được gọi là đền Cao Sơn.
So với 3 trấn còn lại của kinh thành Thăng Long, Kim Liên là ngôi đền được xây dựng muộn nhất nên vẫn giữ được nhiều nét nguyên bản nhất. Tuy nhiên trải qua thời gian và chiến tranh cũng như nhiều lần sửa chữa tu tạo lại, ngôi đền đã có thêm nhiều nét kiến trúc và hoa văn mới.
Giá trị lịch sử đặc sắc nhất hiện tại ở ngôi đền là những tấm bia đá phong cách kiến trúc nghệ thuật thời nhà Nguyễn có ghi các thông tin liên quan tới ngôi đền. Lễ hội truyền thống đền Kim Liên tổ chức ngày 16 tháng 3 âm lịch hàng năm thu hút đông đảo người dân tham gia.
4. Bắc trấn – Đền Quán Thánh
Đền Quán Thánh hay còn gọi là đền Trấn Vũ được xây dựng vào khoảng những năm 1010 – 1028 thời vua Lý Thái Tổ. Hiện ngôi đền nằm tại 190 Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội.
Ngôi đền Quán Thánh thờ Huyền Thiên Trấn Vũ – vị thần đã có công trừ tà diệt quái, vì thế còn có tên gọi là Trấn Vũ. Điểm nổi bật nhất ở nơi này chính là nghệ thuật điêu khắc với những tấm chạm khắc trên gỗ vô cùng độc đáo. Thêm vào đó là pho tượng Trấn Vũ uy nghiêm bằng đồng đen nặng hơn 4 tấn. Quy đổi ra tiền thời bây giờ, pho tượng đồng đen nguyên khối có giá trị hàng trăm tỷ đồng đó các bạn.
Câu chuyện về pho tượng này rất linh thiêng. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, quân Pháp đã dùng cả xe tăng để phá hủy ngôi đền nhưng với 5 chiếc xe tăng vẫn không thể lay chuyển và phá hủy được pho tượng Trấn Vũ này.
Thăng Long tứ trấn, bạn đã đến thăm hoặc đi qua ngôi đền nào trong số này chưa? Đây không chỉ là những di tích lịch sử có giá trị về văn hóa tâm linh của người Thăng Long xưa, mà còn là biểu tượng, chứng nhân của lịch sử. Hãy đến tham quan các ngôi đền này để tìm hiểu thêm về lịch sử và văn hóa Việt Nam xưa nếu có cơ hội nhé.
Mời bạn xem thêm những bài viết liên quan của BlogAnChoi:
- Nhớ mùa thu Hà Nội – Những địa điểm bạn chắc chắn không thể bỏ qua khi Hà Nội vào thu
- Vòng quanh Hà Nội: Mách bạn 7 địa điểm du lịch nổi tiếng ở quận Ba Đình nhất định phải ghé qua
Hãy đón xem BlogAnChoi mỗi ngày để nhận được nhiều thông tin thú vị cho cuộc sống bạn nhé!